Leona Aarsen

Vanmiddag las ik op Twitter: ‘Wat mooi dat invloedrijke mensen hun levenservaringen met ons durven te delen'. Het had betrekking op een artikel van NRC Carrière over de depressie van Nieuw Zeelandse Paul Huljich, voormalig CEO van een miljoenenbedrijf in biologisch voedsel. Twee dingen erover.

Door Leona Aarsen

1. Symptoombestrijding

Ik ben blij dat deze man zijn nek uitsteekt en zegt waar ik van overtuigd ben: burnout, depressie, angst (en wellicht ook andere stoornissen) zijn slechts symptomen van een onderliggend probleem. We denken er goed aan te doen door deze ‘stoornissen' te behandelen met medicatie, opnames en dergelijke. Zelfs mensen met burnout krijgen steeds vaker antidepressiva voorgeschreven of worden ze 6 weken geïnternaliseerd in een kliniek.

Paul deelt in dit filmpje zijn ervaring en visie: het probleem zit'm in de stress en in hoe wij leven. Leven in de meest basale zin van het woord: hoe wij slapen, eten, bewegen, dat soort dingen.

Overmatig stress doet hele (letterlijk) gekke dingen met mensen. Je zou er burn-out, panisch of depressief van raken! Wat stress is en wat stress met iemand doet, is persoonlijk. Maar altijd is er sprake van een dissonantie, een mismatch, een disbalans. Ik heb eerder een blog geschreven over het geheime wapen voor een bevlogen leven zonder burnout.

Ik ben ervan overtuigd dat burnout, depressie, angst slechts de' boodschappers' zijn die je overduidelijk aangeven dat je iets (of veel) aan je leven en werk moet veranderen, anders gaat het helemaal mis. Deze stoornissen dwingen je om echt naar jezelf te kijken en naar jezelf te luisteren, om het roer radicaal om te gooien. Ook hier heb ik al eens een blog aan gewijd. Dat is heftig, confronterend, verdrietig. Maar het is de weg naar overwinning en een evenwichtig, gelukkig leven.

Natuurlijk, je kunt ook medicijnen gaan slikken. Maar als je de kern van het probleem niet aanpakt, over een jaar ben je terug bij af. Gegarandeerd.

2. Invloedrijke personen
Het lijkt alsof we iets pas serieus nemen als een invloedrijk iemand dat zegt, als een gewichtig en machtig persoon (of instituut, of organisatie) de vinger op de zere plek legt. Als ‘gewone' mensen met burnout aangeven wat volgens hen het eigenlijke probleem is en wat ze echt nodig hebben, keren we ons toch richting de wetenschap, evidence based protocollen en diagnostiek. Als een ‘invloedrijk' iemand zegt dat burnout en depressie draaien om het onderliggende probleem, staan we stil en gaan we er echt over nadenken. En we vinden heel knap dat ze het benoemen.

Zoiets is momenteel ook aan de hand met duurzame inzetbaarheid binnen organisaties. We realiseren ons dat het niet vanzelfsprekend is dat medewerkers ondanks de crisis, bezuinigen en verandertrajecten onvermoeid bevlogen en met grote inzet doet wat er maar van ze verwacht wordt.

Ergens weten we ook dat investeren in bevlogenheid en schittering de oplossing is. Ergens weten we dat het succes en bestaansrecht van een organisatie afhangt van mensen met een eigen wil. En dat we met deze mensen gewoon (nou ja, zo gewoon is het dan blijkbaar toch niet) het gesprek aan moeten gaan, dat we naar ze moeten luisteren. Over wat hen drijft, over wat hun passies en talenten zijn, over hoe zij het beste tot hun recht komen zodat wij winst kunnen maken. Ergens voelen we dat allemaal aan.

Maar we hebben eerst de ministerie nodig voor een campagne ‘Duurzame inzetbaarheid' en een Actie Gezond Bedrijf voordat we bevlogenheid en oprechte aandacht een kans geven - naast de ‘beproefde' middelen van controle, procedures, bedrijfs- en managementmodellen voor meer efficiency en effectiviteit.

© Nationale Zorggids / Leona Aarsen