Normal_zelfregie

Diabetespatiënten die moeite hebben met 'zelfmanagement' gebruiken tussen de 1500 en 2000 euro per jaar meer aan zorg. Patiënten die moeite hebben met het nemen van eigen verantwoordelijkheid voor hun gezondheid, hebben meer klachten van hun diabetes en zijn minder tevreden over de zorg. Dat blijkt uit een onderzoek van het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL).

Een kwart van alle Nederlanders heeft één of meer chronische ziekten en dit aantal zal in de komende jaren verder toenemen. Om ervoor te zorgen dat de zorg voor iedereen goed en betaalbaar blijft, wil de overheid patiënten een steeds grotere rol geven in de zorg voor hun eigen gezondheid. Van chronisch zieken wordt verwacht dat zij in staat zijn tot 'zelfmanagement' en het nemen de 'eigen regie'. In de praktijk betekent dit dat zij zelf hun gezondheid en klachten in de gaten houden, actief deelnemen aan de besluitvorming over de behandeling en zelf hun zorg coördineren. Niet alle chronisch zieken blijken dat even goed te kunnen; sommigen missen hiervoor de kennis, het zelfvertrouwen of de vaardigheden. Zij hebben dus extra ondersteuning nodig.

Sinds 2012 worden de 'zelfmanagementvaardigheden' bij patiënten gemeten met de zogenoemde Patient Activation Measure (PAM). Deze vragenlijst meet hoe patiënten hun kennis en vaardigheden inschatten om met hun ziekte te kunnen omgaan en hun vertrouwen daarin. Om meer inzicht te krijgen in het zorggebruik van groepen verzekerden koppelde het NIVEL de PAM-score van mensen met diabetes aan gegevens van Achmea over hun zorggebruik, de zorgkosten, de door hen ervaren kwaliteit van zorg en de klachten die met de diabetes samenhangen.

Het onderzoek bevestigt de verwachting dat mensen die laag scoren op het vermogen tot zelfmanagement meer gebruik maken van professionele zorg. Deze mensen ondervinden meer last van hun diabetes en zijn minder tevreden over de kwaliteit van zorg. Vooral mensen met de laagste scores steken ongunstig af tegen andere groepen; zij gebruiken tussen de 1500 en 2000 euro per jaar meer aan zorg.

De PAM-score laat zien dat vooral ouderen, laagopgeleiden en mensen met een slechtere gezondheid minder goed in staat zijn tot zelfmanagement. De resultaten van het onderzoek zijn voor Achmea aanleiding om prioriteit te geven aan ondersteunende zelfzorg voor groepen met een lage PAM-score.

© Nationale Zorggids