Hersenen krimpen bij gezonde mensen jaarlijks met 0,1 tot 0,3 procent, maar bij mensen met MS gaat dat veel sneller: 0,6 tot 1,2 procent per jaar. Neurowetenschapper Veronica Popescu toonde aan dat dit komt door het afsterven van zenuwcellen, maar ook door het verkleinen van de zenuwcellen. Bovendien voorspelt de mate van hersenkrimp samen met de grootte van alle ontstekingsplekjes samen (laesie volumes) het ziektebeloop op de lange termijn (tien jaar). Op maandag 29 juni verdedigt Popescu haar proefschrift aan VUmc, meldt het ziekenhuis.
Op MRI-scans van mensen met MS zie je ontstekingsplekjes (laesies). De aanwezigheid van deze, voor MS, specifieke vlekjes op de scans wordt gebruikt voor het stellen van de diagnose MS. Daarnaast zie je met specifieke MRI-metingen ook krimp van de hersenen (hersenatrofie).
Tijdens haar promotieonderzoek heeft neuroloog en neurowetenschapper Veronica Popescu gevonden dat de hersenkrimp bij mensen met MS komt door het verminderen van het aantal zenuwcellen en zenuwuitlopers (axonen), maar ook door het kleiner worden van de zenuwcellen zelf. Popescu: “Er was al een vermoeden dat dit een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van hersenatrofie, maar alleen door hersenen van overleden mensen met MS onder de microscoop te bestuderen, konden we dit daadwerkelijk aantonen.”
Vervolgens heeft Popescu in een studie met 261 MS-patiënten laten zien dat hersenatrofie samen met laesie volumes bijdragen aan het voorspellen van het ziektebeloop op de lange termijn (tien jaar). Hoe meer krimp en hoe groter de ontstekingsplekjes, des te slechter gaat het met de mensen na tien jaar. Popescu: “Het gebruiken van metingen van hersenkrimp in de klinische praktijk gebeurt nog niet. Hiervoor moeten de MRI-technieken worden verbeterd. Daarnaast moet deze methode nog gevalideerd worden, dat wil zeggen dat er duidelijk moet worden vastgesteld in hoeverre andere factoren behalve MS de mate van hersenatrofie kunnen beïnvloeden, zoals wanneer een MS-patiënt ook een andere ziekte heeft of het effect van uitdroging. Als dat is vastgesteld, kan de mate van hersenkrimp gebruikt worden om het ziekteverloop te voorspellen en kan er al in een vroege fase gestart worden met een passend behandelplan.”
© Nationale Zorggids
