Methylfenidaat, ook bekend onder de merknamen Ritalin en Concerta, helpen op korte termijn de hyperactiviteit en onoplettendheid te verminderen, maar hoe het medicijn op de lange termijn werkt is nauwelijks onderzocht. Uit nieuw onderzoek van het UMCG en Accare onder 94 langdurige Ritalingebruikers van 8 tot 18 jaar blijkt dat een deel van de kinderen en jongeren na twee jaar al kan stoppen met gebruik van het middel. En hoewel kinderen het medicijn niet altijd nodig hebben, schrijft ruim 30 procent van de huisartsen onder druk van ouders toch Ritalin voor. Dit meldt het UMCG.
Het gebruik van Ritalin is sinds het begin van de jaren 2000 flink gestegen. Onderzoeker Anne-Flore Matthijsen wilde daarom onderzoeken of huisartsen en psychiaters het middel wel adequaat en verantwoord voorschrijven. De meeste kinderen met ADHD gebruiken Ritalin langer dan twee jaar. Is dat eigenlijk wel nodig? Vooral gezien de bijwerkingen van Ritalin, zoals verminderde eetlust, slaapproblemen, hoofdpijn en misselijkheid.
ADHD-symptomen na stoppen met Ritalin
Uit onderzoek blijkt dat kinderen die stopten met Ritalin wel meer ADHD-symptomen kregen dan kinderen die het medicijn bleven gebruiken, maar volgens de behandelaars gingen het niet per se slechter met het kind dan daarvoor. Ritalin is dus een effectieve behandeling, maar het merendeel van de kinderen dat meer dan twee jaar Ritalin slikt, kan volgens Matthijsen stoppen. Zij vindt ook dat stoppen met medicatie een grotere rol moet spelen in de behandeling. Informatie hierover in de behandelrichtlijnen schiet nu tekort. “Het zou goed zijn als behandelaars aan het begin van een behandeling met Ritalin nadenken over een stopmoment en dat ook bespreken met de ouders en het kind.”
Ritalin onder druk voorgeschreven
Matthijsen sprak ook met 907 huisartsen die bijna allemaal wel eens een kind of jongere hebben doorverwezen naar specialistische zorg zonder dat zij daar zelf de noodzaak toe zagen. Ruim 30 procent heeft wel eens Ritalin voorgeschreven onder druk van ouders en 20 procent onder druk van scholen. Een meerderheid van de huisartsen is van mening dat de diagnose ADHD te makkelijk wordt gesteld en voorschrijvers er te gemakkelijk over doen om Ritalin uit te geven. Matthijsen concludeert dat professionals de richtlijnen voor voorschrijven niet altijd goed naleven. De ernst van ADHD wordt bijvoorbeeld maar in één procent van de gevallen beoordeeld, terwijl dit wel nodig is om te betpalen of een kind Ritalin nodig heeft of wellicht meer gebaat is bij een oudertraining.
Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky
