Eigen regie en keuzevrijheid is een terugkerend thema in de blogs van #nieuwedenkersindezorg. Deze week het dilemma zorgaanbieder versus zorgzoeker opgetekend door Robin van Wakeren.

Zo maar een verjaardag
Deze week belandde ik tijdens een verjaardag in een bijzondere discussie die begon met deze wanhoopskreet: “Wat kan mijn vader die privacy nou schelen!?” Wat was er aan de hand: de vader van één van de verjaardagsgasten woont, met een beetje hulp van een zorgaanbieder en familie, nog in zijn eigen woning. De laatste maanden kreeg hij wel steeds meer moeite met lopen en zijn evenwicht en als gevolg daarvan werd hij steeds minder actief. Hij had één grote angst: vallen in huis en dan de hele nacht met een gebroken heup naast de wc liggen. Zijn grote schrikbeeld was niet eens zo zeer het vallen, maar vooral dat blijven liggen.  
 

De oplossing was snel gevonden
Hij kon hier vrij over spreken met zijn kinderen en de ‘verjaardagszoon’ was op zoek gegaan naar een oplossing. Na heel veel googelen vond hij diverse oplossingen. Hij liet zich in zijn vriendenkring informeren en besprak de mogelijkheden met zijn vader. Ze wilden een camera in huis. Deze werd in de woning opgehangen en volgde de bewegingen van vader, die door een slimme techniek wel een onherkenbare grijze massa werd. Dit wilden ze. Hiermee voelde zijn vader zich een stuk prettiger en vrijer om te bewegen in zijn eigen huis. Hij wilde in gesprek met de zorgaanbieder om hun wens te bespreken en bij voorkeur de camera’s aan te sluiten op de zorgcentrale. En toen begon het.

Wie is nu waar te gast?
Na diverse telefoontjes en mails waarin ze zochten naar een medewerker met wie ze de oplossing wilden bespreken, werden ze uitgenodigd voor een gesprek met de verantwoordelijke voor de zorgcentrale. Tot verbijstering van de zoon ging het gesprek niet over geld, techniek of de gezondheid van zijn vader maar over ethiek: de voorgestelde oplossing voldeed niet aan de ethische normen van de zorgaanbieder en kon daarom niet worden gebruikt. Immers: de beelden vormden een inbreuk op de privacy van de bewoner. En tot grote verbazing en nog grotere irritatie van de zoon: dit bleek niet de opening van een inhoudelijke discussie, maar het einde van het gesprek over de wensen van zijn vader. Het alternatief dat werd voorgesteld was door vader en zoon in een eerder stadium juist als niet geschikt beoordeeld. Verward en boos bleven ze achter. Ze voelden zich niet serieus genomen.

Maar wie gaat er nu over de privacy
Ik heb geen idee. Deze ervaringen en het daarmee gepaard gaande onbegrip kom ik wel steeds vaker tegen. Een zorgaanbieder moet keuzes maken en ik snap dat technische oplossingen elkaar in snel tempo opvolgen. En nee, de consequenties van het gebruik zijn, net als in het echte leven, lang niet altijd direct te overzien. Maar toch voelt het als een achterhaalde wereld: alsof vader ook alleen maar Douwe Egberts zou mogen drinken omdat de woningstichting daar een afspraak mee heeft. Wie zou dergelijke beperkingen accepteren?
Voor de huidige zorgaanbieder is de nieuwe zorgconsument niet makkelijk. Maar ik durf deze voorspelling wel aan: die zorgaanbieder (eerste, anderhalve of tweedelijns) die de samenwerking met haar leveranciers zo heeft georganiseerd dat wij als zorgzoekers het meest flexibel kunnen zijn in onze wensen en keuzes, die blijft bestaan. Net als in de echte wereld.

Robin van Wakeren is eigenaar van De Luie Kameel Zorginnovatie- en technologie (DLK) en blogt op persoonlijke titel. DLK ondersteunt zorgaanbieders in de driehoek zorg, technologie en innovatie. Zonder proces geen product is zijn overtuiging. De nadruk in al zijn projecten ligt op de samenwerking tussen zorgaanbieders en de hele grote wereld daarbuiten, zowel op inhoudelijk als commercieel gebied. 

© Nationale Zorggids