Marja Ruijterman tijdens haar voorstelling Soulstory, foto: Pictures by Gaab Fotografie / Gaab van Hall

Laatst trainde ik een groep uit het zuiden van het land en één van de mensen was Surinamer. Dat moest ie goed horen van de anderen die hun geweldige 'humor' op hem loslieten. Ze kenden elkaar goed en hij had net zoveel humor om hun humor weer te pareren. Op een gegeven moment werd hij ernstig en zei dat 90 procent van zijn collega's racistische opmerkingen maken. Daar werd meteen weer over gegrapt en men ging in de verdediging dat ze ook zoveel gekleurde types tegenkwamen die van alles uithaalden. Op dat moment dacht ik: Nu moet ik ingrijpen.

Door Marja Ruijterman

Ik vertelde over de keer dat ik op straat fietste en dat plots een autodeur tegen me aan sloeg. Ik vloog de hele straat over naar de overkant. Vier Marokkaanse jongens renden uit de auto. Ze vroegen: "Mevrouw, sorry wat spijt me dat... hoe is het met u? Moeten we u naar het ziekenhuis brengen? Probeert u eens te staan?" Ze hielpen me voorzichtig overeind en ik trilde als een rietje. Er kwam een oudere Marokkaanse man bij en vroeg: "Wat doen die jongens?" Ik stelde hem gerust dat ze heel lief waren en ze brachten me naar huis. Later vertelde ik het aan een groep politiemannen. Ze reageerden: "Ze waren zeker bang dat je ze zou aanklagen..."
Tja, zo schiet het niet op, als je alleen gericht bent op dat 'ze' alles vanuit een negatief daglicht doen. Zo ken ik er nog een paar... Wie is er nooit bedrogen door een bank of een bedrijf? Je kunt ze met de hand niet tellen... en wie zitten daar achter en hebben constructies bedacht om ons geld afhandig te maken? Als we alle witte mannen met pakken moeten wantrouwen...
 

Vooroordelen

 
De man was duidelijk blij dat ie wat hulp kreeg en knikte me toe en pakte later mijn hand. Laten we opletten voor onze eigen tunnelvisies en open blijven.
 
Een andere Marokkaanse man zei na een gezellige training met zes moslims teleurgesteld: "Ik werk al jaren met een heel stel Marokkanen en Turken samen met een heel stel Nederlanders. We kunnen heel goed met elkaar opschieten maar ik schrik als ik op facebook zie dat de meesten Wilders stemmen."
 
Een vrouw plaatste negatieve verhalen over vluchtelingen en was PVV'ster. We kregen een correspondentie op Facebook. Later liet ze me weten dat ze zich had aangemeld om vrijwillig met vluchtelingen te werken. Ze was verbijsterd hoe hartelijk en dankbaar ze waren en dat ze echt voor een afschuwelijke oorlog waren gevlucht. Ze kreeg een totaal ander beeld. Dat stemt me dankbaar. Deze vrouw was zo moedig om haar mening te herzien en kennis te maken met de mensen waar ze eerst niets van moest hebben.
 

Van mening veranderen

 
Moet denken aan de conciërge van een school waar ik ooit werkte. Hij vertelde elke dag dat hij zo'n hekel aan vrouwen had. Na een tijdje vroeg ik: "Ben je misschien homo?", en hij werd woedend. Dat ging 'm nou weer te ver. Heb al eerder een verhaal geschreven over de man die tegen mijn half-joodse moeder zei dat hij zo'n hekel had aan joden... Mijn moeder vroeg: "En als je nu iemand tegen komt die je heel graag mag en waar je gezellig mee op een terras zit en die blijkt joods te zijn?" "Dan zou ik zo weglopen!" "Loop dan maar weg want je zit naast een joodse vrouw!" zei mijn moeder. De man liep weg en kwam de volgende dag huilend terug: "Greet, het spijt me zo!". En zo hebben we allemaal vooroordelen over elkaar tot we elkaar beter leren kennen.
 
Zelf had ik vroeger een zeer negatief beeld van mannen en dat liet ik weten ook.. Boze blikken... en negeerde ze meestal totaal. Mijn tunnelvisie. Mijn beeld was zo beperkt en we bevestigden elkaar en onszelf er steeds meer in. Dus ik weet heel goed hoe het voelt een beperkte blik te hebben en werd er niet gelukkig van. Ook dat vertelde ik aan de groep en daar moesten ze erg om lachen. Allemaal herkenden ze hun eigen vooroordelen. De groep zat vol met mensen uit allerlei verschillende religies en komaf. De open verhalen van iedereen maakten dat de eenheid in de groep goed voelbaar was.
 
Gelukkig ben ik genezen van een hoop vooroordelen maar ik hou mezelf wel in de gaten.
 
© Nationale Zorggids / Marja Ruijterman