Verkiezingsprogramma’s 2025: dit gaat er gebeuren met de gehandicaptenzorg

De Tweede Kamerverkiezingen zijn alweer in aantocht. We mogen voor de derde keer in vier jaar tijd stemmen op onze voorkeurspartijen en -politici. In het kader daarvan stellen we traditiegetrouw de standpunten over de diverse sectoren in de zorg voor je samen. Dit keer: de gehandicaptenzorg. Wat zijn de standpunten van de politieke partijen op het gebied van de gehandicaptenzorg, het VN-Verdrag Handicap en alle relevante thema’s hieromheen? Wij zetten ze voor je op een rij. 

PVV

• De PVV wil de zorg voor mensen met een levenslange beperking weer in één wet

VVD

• Mensen met een beperking verdienen optimale ondersteuning. Niet door de regie over te nemen, maar aan te vullen waar nodig. Innovaties moeten de schaarste aan medewerkers het hoofd bieden
• Mensen met een beperking moeten makkelijker toegang hebben tot sporthulpmiddelen en sportaccommodaties. Het proces voor minderjarigen met een beperking die een sportprothese nodig heeft, wordt verduidelijkt en vereenvoudigd
• De lappendeken van de zorg met vier organiserende principes (wijk, gemeente, regio, landelijk), vijf verschillende financieringsstromen (Zvw, Wlz, Wmo, Jeugdwet en de Wet publieke gezondheid) en acht sectoren (publieke gezondheid, welzijn, huisartsen, gehandicaptenzorg, ggz, ouderenzorg en algemene ziekenhuizen, revalidatiecentra en academische ziekenhuizen) moet worden opgeschud
• Door het persoonsgebonden budget (pgb) vorm te geven zoals die bedoeld is, bewaren mensen met een beperking zo veel mogelijk de regie over hun eigen leven. Het pgb is alleen beschikbaar voor gebruikers zelf, of via hun families, mits zij in staat zijn om het zelf te beheren

BBB

• Inspraak en ondersteuning voor mensen met een beperking kan door ervaringsdeskundigen nadrukkelijk te betrekken bij al het beleid
• Mensen met een beperking blijven ook nadrukkelijk betrokken bij de uitvoering en opvolging van de werkagenda VN-verdrag Handicap
• Voor mensen met een beperking moeten er toegankelijke vervoersopties zijn
• Digitale overheidsdiensten moeten voldoen aan de WCAG-richtlijnen zodat ze 100 procent toegankelijk zijn voor mensen met een beperking
•  

NSC

• Mensen met een (aangeboren) beperking moeten volwaardig kunnen meedoen. Er komt daarom een nieuw aanvalsplan om arbeidsplaatsen te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het moet voor werkgevers veel aantrekkelijker en eenvoudiger worden om mensen uit deze doelgroep in dienst te nemen (door omscholing, no-riskpolis, loonkostensubsidie, jobcoaching). Het aantal beschutte plaatsen in de sociale werkvoorziening wordt uitgebreid en we moeten effectiever gebruikmaken van sociaal ontwikkelbedrijven
• De bezuiniging op de tegemoetkoming voor chronisch zieken en mensen met een beperking wordt ongedaan gemaakt en de stapeling van zorgkosten beperkt

D66

• D66 wil de vijf wetten in de zorg versimpelen. Dat zijn de Zorgverzekeringswet (Zvw), Wet langdurige zorg (Wlz), Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), Wet publieke gezondheid (Wpg) en de Jeugdwet. Via één loket en met één indicatie kunnen mensen voor alle zorg terecht, zodat niemand tussen wal en schip valt
• Nederland moet voor iedereen toegankelijk zijn, maar voor mensen met een fysieke beperking zijn te veel plekken nog altijd moeilijk bereikbaar door ontoegankelijk openbaar vervoer. De afspraken om dit te verbeteren moeten zo snel mogelijk worden uitgevoerd
• Voor mensen met een beperking gaat het eigen risico met meer dan de helft omlaag

CDA 

• Het persoonsgebonden budget (pgb) blijft een volwaardig alternatief, naast zorg in natura
• De administratie rondom het pgb moet omlaag 
• CDA wil betere toegankelijkheid voor mensen met een beperking, zoals in het openbaar vervoer, op de arbeidsmarkt en in gebouwen
• Fysieke, sociale en financiële drempels die mensen met een beperking belemmeren deel te nemen aan sport, neemt de partij weg
• Voor mensen met een beperking moeten meer programma’s op tv voorzien zijn van audiodescriptie

GroenLinks/PvdA

• Het VN-Verdrag inzake Rechten van Personen met een Handicap wordt volledig nageleefd en uitgevoerd
• Daarnaast komt er ratificering van het Facultatief Protocol 
• Er komen voldoende middelen beschikbaar voor kinderen met een beperking, in lijn met de adviezen van de deskundigencommissie
• GroenLinks-PvdA vindt het onacceptabel dat zorg aan de meest kwetsbare mensen in de samenleving verwaarloosd dreigt te worden. Daarom verbetert de partij de financiering van zorginitiatieven voor deze groep. Ouderinitiatieven, waarbij familieleden zorg inkopen en huisvesting regelen, krijgen meer ruimte
• Er komen gespecialiseerde vertrouwenspersonen en meer inspectiecapaciteit om misbruik en mishandeling van mensen die niet zelf aan de bel kunnen trekken, te herkennen
• Het openbaar vervoer, de publieke en digitale ruimte, bedrijfsruimten en overheidsgebouwen zijn toegankelijk voor mensen met een beperking
• Bij het verlenen van bouw- en omgevingsvergunningen is rekening gehouden met toegankelijkheid
• Zorglocaties moeten geschikt zijn voor mensen met een meervoudige beperking
• Belemmeringen voor mensen met beperking in het verkeer worden weggenomen. Denk aan brede fietspaden die aangepaste fietspaden doorlaten en aan uitbreiding van de gehandicaptenparkeerkaart 
• Werkgevers krijgen ondersteuning bij het faciliteren van banen voor mensen met een beperking
• Jongeren met een beperking moeten de ruimte krijgen om te werken naar vermogen zonder angst om in armoede te belanden wanneer werken niet meer gaat
• Door brancheopleidingen voor mensen met een beperking te erkennen en bekostigen, kunnen ook zij een diploma of certificaat halen

SP

• Gemeenten krijgen genoeg geld om zorg te bieden aan mensen met een beperking en mantelzorgers
• SP investeert in goede en passende gehandicaptenzorg voor iedereen die dit nodig heeft
• Jongeren en jongvolwassenen met een beperking verdienen een veilige en betaalbare plek om te wonen, met de juiste ondersteuning dichtbij
• Mensen met een arbeidsbeperking krijgen recht op begeleiding naar passend werk via een werkontwikkelbedrijf  met een volwaardig loon en een goede cao
• Jonggehandicapten kunnen rekenen op een nieuwe en hogere Wajong-uitkering
• Mensen met een beperking moeten volledig mee kunnen doen in de samenleving. Daarom moet er bij alle nieuwe wetten en regels gekeken worden of ze in lijn zijn met het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap
• Stads- en streekvervoer is straks gratis voor mensen met een beperking
•  wordt 100 procent toegankelijk voor mindervaliden en mensen met een beperking. Dit geldt ook voor de stations en ov-haltes
• Het doelgroepenvervoer wordt op landelijk niveau georganiseerd, zodat mensen met een beperking fijn, veilig en op tijd kunnen reizen, ongeacht hun woonplek

ChristenUnie

• De bezuiniging op de gehandicaptenzorg wordt teruggedraaid. ChristenUnie wil juist investeren in de kwaliteit en beschikbaarheid van personeel en voorzieningen in de gehandicaptenzorg
• Er komt bovendien een financiering die niet afhankelijk is van het aantal bezette bedden in de sector
• Het VN-verdrag Handicap wordt volledig ingevoerd
• Het persoonsgebonden budget (pgb) blijft in stand, omdat het een middel is om met eigen regie en op basis van vertrouwen passende zorg te realiseren
• Om het pgb op lange termijn te behouden is het nodig om misbruik van dit instrument te voorkomen en op te sporen
• Mensen met een fysieke beperking hoeven slechts één keer per vier jaar een herbeoordeling voor het pgb te ondergaan in plaats van jaarlijks
• Ieder kind heeft het recht om te leven, om geboren te worden, ook kinderen met een beperking
• Lotgenotencontact helpt aanstaande ouders om een goed beeld te vormen van het leven met een kindje met Downsyndroom of een andere beperking
• Mensen met een beperking die altijd hun eigen risico moeten opmaken, krijgen een tegemoetkoming

Partij voor de Dieren

• Zorg moet begrijpelijk en toegankelijk zijn voor iedereen, ook voor mensen met een verstandelijke beperking, lage gezondheidsvaardigheden of fysieke beperkingen. Er komen investeringen voor duidelijke communicatie, laagdrempelige locaties en zorg op maat
• Zorg voor mensen met een levenslange beperking vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) wordt bij voorkeur kleinschalig aangeboden in de vorm van buurtteams, zorgcoöperaties en andere mensgerichte initiatieven
• Mensen met een verstandelijke beperking houden inspraak over beslissingen rond hun lichaam en zorg, ondersteund indien nodig
• De Partij voor de Dieren draait de versobering van het vangnet voor jongeren met een beperking (via de Wajong) terug 
• Voor jongeren met een beperking is er – waar nodig – zinvolle dagbesteding met mogelijkheden om door te groeien naar betaald werk
• Mensen met een beperking krijgen recht op werk via sociale werkvoorzieningen met betekenisvol werk dicht bij huis, goede begeleiding en een volwaardig inkomen 
• Mensen met een beperking op de werkvloer krijgen betere ondersteuning en toegankelijke werkplekken, bijvoorbeeld prikkelarme ruimtes
• Er wordt gewerkt aan een meerjarige, nationale strategie zodat mensen met een beperking of chronische aandoening en hun naasten volwaardig mee kunnen doen in de maatschappij
• Alle nieuw te bouwen huizen en de publieke ruimtes daar omheen zijn toegankelijk voor mensen in een rolstoel of met een beperking
• Treinstations horen toegankelijk te zijn voor mensen met een beperking
• Vanuit elke woonkern zijn de onderwijs- en zorginstellingen en de overheidsdiensten met het openbaar vervoer goed bereikbaar, ook voor mensen met een lichamelijke  beperking
• Het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap wordt strikt nageleefd 

SGP

• Meerjarige indicaties en contracten zijn de norm in alle zorgwetten
• Er komen landelijke minimumeisen om de implementatie van het Handicapverdrag van de Verenigde Naties (VN) door gemeenten vaart te geven. Zo wil de SGP 
• één landelijke gehandicaptenparkeerkaart
• De SGP wil dat de inkomensafhankelijke eigen bijdrage in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) alleen voor huishoudelijke hulp gaat gelden. Zo blijft maatschappelijke ondersteuning betaalbaar voor mensen met een langdurige zorgvraag

• De SGP wil dat er samen met de sector een langetermijnvisie op de gehandicaptenzorg wordt opgesteld, inclusief voldoende financiering
• Werken in de gehandicaptenzorg moet aantrekkelijker worden
• Jongvolwassenen met een licht verstandelijke beperking vallen tussen wal en schip. Betere samenwerking tussen school, zorgaanbieder en gezin is nodig
• De SGP is een voorstander van het persoonsgebonden budget (pgb). De tarieven moeten omhoog en de financieringseisen voor informele zorg eenvoudiger
• Er komt één beleid voor alle pgb-houders, ongeacht uit welke zorgwet zij hulp krijgen
• Iedereen die complexe en langdurige zorg nodig heeft, krijgt recht op een casemanager
• De SGP wil een einde maken aan herindicaties van mensen die levenslang en levensbreed zorg nodig hebben. Ook krijgt deze groep recht op persoonsvolgend budget
• Ook wil de partij voorkomen dat ‘het systeem’ bepaalt welke hulp iemand krijgt. De zorg moet om de mens draaien, niet om het loket
• De breed beschikbare no-riskpolis moet het voor werkgevers makkelijker maken om iemand met een beperking in dienst te nemen
• Mensen met een beperking krijgen meer zorgvuldige mogelijkheden voor ondersteuning bij het stemmen

JA21

• JA21 wil de administratieve lasten in de gehandicaptenzorg verminderen
• Werkgevers krijgen meer ruimte om mensen met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt in dienst te nemen
• De partij wil dat er duidelijke ethische kaders komen waarmee stigmatisering van mensen met een beperking wordt voorkomen
• Topsport moet ook voor mensen met een beperking gestimuleerd worden

Volt

• Volt zorgt voor meer vroegsignalering, extra (preventieve) zorg en begeleiding voor mensen met een verstandelijke beperking
• Er is begeleiding nodig voor ouders met een verstandelijke of psychische beperking
• Binnen 5 jaar zijn de nodige wijzigingen in de wet- en regelgeving gedaan om te voldoen aan het VN-verdrag Handicap. Per wijziging komt er een ambitieuze en realistische deadline voor de invoer ervan 
• Mensen met (een ervaring met) een beperking worden betrokken bij de totstandkoming, uitvoering en evaluatie van beleid dat hen aangaat
• Volt maakt de digitale wereld  toegankelijker voor mensen met een beperking door een speciaal platform op te zetten voor het melden van overtredingen van de toegankelijkheidsregels
• Alle digitale diensten zijn zo ontworpen dat mensen met een visuele beperking, voor zover mogelijk, ze ook kunnen gebruiken

DENK

• DENK maakt zich hard voor een gelijkwaardige positie voor mensen met een beperking in onze samenleving
  BIJ1

Forum voor Democratie heeft geen standpunten over de gehandicaptenzorg