Het aantal meldingen over deze daklozen is volgens de gemeente met driekwart teruggedrongen. Ook maken ze veel minder gebruik van de nachtopvang. "Eerst werd een kwart van de bedden nog door deze groep bezet, nu is dat nog maar twee procent", zegt een woordvoerder.

Vanwege het toenemende aantal arbeidsmigranten dat op straat overnachtte en de toenemende vraag bij de nachtopvang voor daklozen experimenteerde de gemeente van april vorig jaar tot vorige maand met een nieuwe aanpak. Daarbij werd de Poolse organisatie Barka ingeschakeld. Die had eerder goede resultaten in Londen geboekt.

Die organisatie maakt gebruik van een ervaringsdeskundige die wordt bijgestaan door een psycholoog of sociaal werker. De ervaringsdeskundige weet snel het vertrouwen van de daklozen te winnen en kan hun zo voorstellen terug te keren naar hun familie of zich op te laten nemen in een verslavingskliniek.

Bij aanvang van de proef waren er vijftig tot honderd Europese daklozen, maar er kwamen voortdurend nieuwe bij. Tijdens de proef heeft Barka 85 mensen vanuit Utrecht teruggeleid naar hun familie, een eigen gemeenschap voor ex-daklozen in Polen, een opvanginstelling of een verslavingskliniek. Daarnaast werden veertig mensen aan het werk geholpen of gehouden waardoor werd voorkomen dat ze dakloos werden. Met hulp van de politie werden twaalf criminele arbeidsmigranten overgeplaatst naar een cel in het buitenland.

Van de oorspronkelijke groep zijn er nog vier of vijf in Utrecht in beeld. Als ook naar nieuwkomers wordt gekeken, zijn er 35 daklozen waar de gemeente mee in contact staat.

Door de goede ervaringen met Barka zijn volgens Utrecht inmiddels ook Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Arnhem, Eindhoven en het rijk met de organisatie in zee gegaan. In Utrecht heeft de aanpak acht ton gekost. "Dat is een goede investering geweest", zegt een gemeentewoordvoerder.

Met behulp van Nederlandse organisaties zijn ook vreemdelingen zonder verblijfsvergunning met zware medische of psychische problemen opgevangen of begeleid. In 24 gevallen werden mensen opgevangen en in drie gevallen begeleid. Daarbij wordt bekeken of iemand structureel kan worden opgevangen, een legale verblijfstatus kan krijgen of kan terugkeren naar het moederland. Utrecht wil ook deze aanpak doorzetten omdat die de problemen op straat zou verminderen. Ook wordt samenwerking gezocht met andere steden en de staat om een goede oplossing voor deze groep te vinden.