Een posttraumatische stress-stoornis (PTSS) kun je ontwikkelen na het meemaken van een ingrijpende gebeurtenis. Er zijn in Nederland jaarlijks ongeveer 400.000 mensen met PTSS. Volgens de richtlijn van zorgprofessionals heeft een traumagerichte psychologische behandeling voor mensen met PTSS de voorkeur. Het is een effectieve behandeling waar cliënten tevreden over zijn. In de praktijk blijken niet alle cliënten deze behandeling te ontvangen. De afspraak is dat meer mensen een traumagerichte behandeling krijgen.

 

Benzodiazepinen zijn medicijnen met een rustgevende en ontspannende werking. De medicijnen hebben bijwerkingen en kunnen leiden tot een verslaving. Ze worden niet aanbevolen voor de behandeling van PTSS in de richtlijn, toch worden ze regelmatig voorgeschreven. Een groot deel van de cliënten krijgt de medicatie zelfs langdurig voorgeschreven. De afspraak is dat mensen met PTSS minder benzodiazepinen krijgen voorgeschreven.

 

Mensen kunnen door allerlei oorzaken een verstoring ontwikkelen van hun waarnemen, denken en voelen. Als deze hersenfuncties ernstig ontregeld raken, spreken we van een psychose. Bekende verschijnselen bij een psychose zijn hallucinaties en achterdocht. Cognitieve gedragstherapie (CGT) wordt standaard aanbevolen voor mensen met psychose; het is effectief in het verminderen van de psychotische klachten en het voorkomen van opnames. De resultaten van het Zinnige Zorg-onderzoek laten zien dat veel cliënten deze behandeling niet krijgen. De afspraak is om meer mensen met psychose deze behandeling te bieden.

 

Mensen met psychose hebben een verhoogd risico op lichamelijke problemen. Zij hebben ziekten die vaak een gevolg zijn van een ongezonde leefstijl en bijwerkingen van medicatie. Om deze gezondheidsproblemen vroegtijdig op te sporen is het belangrijk regelmatig lichamelijk onderzoek te doen, een zogeheten ‘somatische screening’. De richtlijn adviseert mensen met een psychotische stoornis minimaal een keer per jaar te screenen op lichamelijke aandoeningen. Op dit moment zijn er nog veel cliënten die deze screening niet jaarlijks ontvangen. De afspraak is meer mensen met psychose jaarlijks te screenen.

 

Als de huisarts iemand verwijst naar de ggz, bijvoorbeeld voor de behandeling van psychose of PTSS, dan ontvangt hij daarna (als de cliënt het hiermee eens is) informatie vanuit de ggz over de cliënt. Bijvoorbeeld over behandelplan of over het afsluiten van de behandeling. In de richtlijn staan meerdere momenten genoemd waarop de ggz een terugkoppeling geeft aan de huisarts over de cliënt. In de praktijk blijkt er niet altijd terugkoppeling plaats te vinden, dit is voor verbetering vatbaar.

 

Alle bij dit traject betrokken partijen hebben afspraken gemaakt over hoe ze de zorg voor mensen met PTSS en mensen met psychose gaan verbeteren. De partijen in de zorg zijn verantwoordelijk voor de implementatie van de verbeterafspraken. Het Zorginstituut ondersteunt hierbij en zal ook de voortgang van de verbeterafspraken monitoren.

 

De verbeterafspraken over de zorg voor mensen met PTSS en mensen met psychose maken deel uit van het programma Zinnige Zorg. In dit programma brengt het Zorginstituut samen met patiëntenorganisaties, zorgprofessionals, zorginstellingen en zorgverzekeraars in beeld hoe de zorg die vanuit het basispakket wordt vergoed kan worden verbeterd. In elk Zinnige Zorg-project nemen we een zorggebied vanuit het perspectief van de patiënt onder de loep, vanaf het moment dat de aandoening ontstaat tot en met de nazorg.