RVS: ‘Onze samenleving is hypernerveus en moet tot rust komen’
De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) waarschuwt dat Nederland is doorgeschoten in versnelling, individualisme en prestatiedruk. We leven volgens de raad in een hypernerveuze samenleving, waarin het welzijn van jong en oud wordt bedreigd. De RVS roept dan ook op tot het werken aan een meer ontspannen samenleving, waarvoor een fundamentele verandering op sociaal en cultureel vlak nodig is. Dit meldt de raad.
Steeds meer werkenden vallen uit door een burn-out, jongeren kampen met enorme prestatiedruk en inmiddels heeft meer dan 50 procent van de volwassenen in zijn leven weleens ene psychische ziekte gehad. Hierdoor zijn de wachtlijsten voor de geestelijke gezondheidszorg (ggz) langer dan ooit en tegelijkertijd zijn er velen in onze samenleving die stil lijden. Nu al kosten de mentale problemen de samenleving jaarlijks zo’n 18 miljard euro.
Hypernerveuze samenleving
Inmiddels is er volgens de RVS sprake van een hypernerveuze samenleving, waarbij er ook geen sprake meer is van gebrek aan weerbaarheid op individueel niveau. Het gaat om een samenlevingsprobleem dat impact heeft op de hele Nederlandse bevolking. “De ‘hypernerveuze samenleving’ dringt door in alle aspecten van ons leven: werk, school, vrije tijd – overal is de verwachting om beter en sneller te presteren. Tegelijk wordt het individu zelf als enige verantwoordelijk gehouden voor het eigenlijk geluk”, aldus de raad.
Geen individuele zaak meer
Mentale hulp is nu vooral ook gericht op het individu en zijn of haar eigen weerbaarheid, maar dat is niet genoeg meer. De samenleving moet tot rust komen. Maar om dit te kunnen bereiken is alledaagse vertraging nodig, samen met verbinding en verscheidenheid. Belangrijk is om tijd te maken voor even helemaal niets, wat ruimte maakt voor bezinning, contact en creativiteit. Tegelijkertijd zijn er ook culturele en structuurveranderingen nodig, die complex zijn. Desondanks noemt de RVS het een noodzaak voor de toekomst om de samenleving weer tot rust te brengen.
“Het realiseren van zo’n cultuur- en structuurverandering vraagt om samenwerking en een lange adem: van overheden, maatschappelijke organisaties, bedrijven, professionals én burgers. Hoe we die verandering precies invullen moeten we gezamenlijk ontdekken. Alleen samen kunnen we de hypernerveuze samenleving tot rust brengen en de mentale volksgezondheid herstellen.”
