Steeds meer Nederlanders met slechte mentale gezondheid: ‘Nieuw kabinet moet in actie komen’
Hoewel 85 procent van de Nederlanders tevreden is met zijn leven, heeft ook 40 procent langst van angst- of depressieklachten en kampt 25 procent van de volwassenen met een psychische aandoening. Het RIVM en Trimbos-instituut waarschuwen voor hoge zorgkosten, ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid. Bovendien neemt naarmate de klachten verergeren, de toegang tot zorg af. Daarom roepen de organisaties een nieuw kabinet op om breed te investeren in het mentaal welzijn van Nederlanders door in te zetten op preventie, vroegsignalering en expliciete aandacht voor mentale gezondheid in al het beleid. Dit meldt het RIVM.
Uit de nieuwste Monitor mentale gezondheid van het RIVM en Trimbos blijkt dat de mentale gezondheid van Nederlanders op bepaalde vlakken verslechtert. Zo zijn er sinds 2014 meer mensen bij gekomen met angst- en depressieklachten en neemt ook het aantal mensen met een psychische aandoening toe. Vooral vrouwen, jongvolwassenen en adolescenten verkeren sinds 10 jaar in een verslechterde mentale gezondheid. Wel stellen de organisaties tegelijkertijd dat Nederlanders stabiel tevreden zijn met hun leven.
Jeugdhulp, huisarts en specialistische ggz
Desondanks hebben mentale problemen een grote impact. Niet alleen op de persoon zelf en zijn of haar naasten, maar ook op de samenleving. Inmiddels zit 10 procent van de jongeren tot 23 jaar in de jeugdhulp, loopt 25 procent vanaf 16 jaar bij de huisarts vanwege psychische klachten en ondergaat 1 op de 20 Nederlanders vanaf 18 jaar een behandeling in de specialistische ggz. Hierdoor zijn de medische zorguitgaven voor psychische ziektes opgelopen naar zo’n 500 euro per inwoner per jaar.
Verschillende factoren van invloed
Factoren die van invloed zijn op de mentale gezondheid, zijn onder meer de ervaren gezondheid en sociale steun, of het gebrek daaraan. Dan spelen ook leefstijlfactoren een rol in de verslechtering van iemands mentale gezondheid. Bestaanszekerheid en betaald werk hebben dan weer een positieve invloed daarop. “Belangrijk is het inzicht dat er niet één belangrijkste factor is aan te wijzen, en dat mentale gezondheid samenhangt met veel verschillende factoren, zowel in de omgeving als individuele factoren.”
Breed investeren
Het RIVM en Trimbos pleiten voor een brede investering in het mentaal welzijn van Nederlanders, in samenwerking met de mensen die klachten ervaren en professionals in en om de zorg. Vroegsignalering is belangrijk om verergering te voorkomen, maar bij problemen is het belangrijk dat er passende en toegankelijke zorg beschikbaar is – binnen en buiten de geestelijke gezondheidszorg. Mensen met geldproblemen of ernstige schulden hebben bijvoorbeeld vaker last van angsten en depressies en door snel schuldhulpverlening in te zetten en te zorgen voor een stabiel inkomen, kunnen psychische klachten afnemen en is instroom naar de ggz niet altijd meer nodig.
