Verbeter geloofwaardigheid tbs door kortere behandelduur

Het aantal tbs-opleggingen is sinds 2003 meer dan gehalveerd naar onder de honderd per jaar, deels omdat de behandelduur als te lang wordt gezien. Potentiële patiënten komen in de gevangenis terecht, terwijl ze eigenlijk behandeld zouden moeten worden om de kans op recidive te verminderen. De behandelduur van de tbs kan echter worden ingekort naar gemiddeld vijf jaar, stelt Aart Goosensen in het proefschrift dat hij aan Tilburg University verdedigde. Uiteindelijk zou dat leiden tot meer behandelingen en een veiliger samenleving. Dit meldt Tilburg University. 

De aanleiding van het onderzoek was de snelle daling van het aantal opleggingen van tbs met bevel tot verpleging. Bij die daling speelt de geloofwaardigheid van tbs een grote rol.

Een veroordeling met tbs legt het al snel af tegen een veroordeling tot een straf met een duidelijk einde, door de onvoorspelbare en tot voor kort gestaag stijgende behandelduur en het risico op longstay. Verdachten weigeren na advies van hun advocaat vaak mee te werken aan onderzoek. Een rechter kan dan moeilijker een tbs opleggen. Het risico op een nieuw delict is bij ex-gedetineerden echter hoger dan bij ex-patiënten uit de tbs.

Hoewel ondertussen is vastgesteld dat de gemiddelde behandelduur gedaald is van ruim tien naar acht jaar, ziet Goosensen belangrijke kansen voor verbetering. Er zijn diverse factoren die bijdragen aan verkorting van de behandelduur en de geloofwaardigheid. Dat zijn onder meer beperking van het separeren van patiënten, vermindering van de terugval van patiënten naar een eerdere afdeling, na opname centraal vaststellen en in tijd vastleggen van niet vrijblijvende behandeltrajecten en tijdig en actief aansturen op proefverlof.

Een gemiddelde behandelduur van vijf jaar is volgens Goosensen haalbaar. De geloofwaardigheid van de tbs zou daarmee aanzienlijk verbeteren. Een voortdurende transparantie over de praktijk versus de prognose zou het effect kunnen versterken.

©Nationale Zorggids