Hoe gaat een ontruimingsoefening in zijn werk?

Veiligheid binnen een zorginstelling draait niet alleen om goede medische zorg en persoonlijke aandacht, maar ook om het voorbereid zijn op noodsituaties. Een brand, gaslek of stroomuitval kan iedereen overkomen, en juist in een omgeving met kwetsbare cliënten is het van levensbelang dat medewerkers precies weten wat ze moeten doen. Daarom worden er regelmatig ontruimingsoefeningen gehouden. Maar hoe gaat zo’n oefening eigenlijk in zijn werk, en waarom is dit zo belangrijk binnen de zorg?

Wat is een ontruimingsoefening?

Een ontruimingsoefening is een gesimuleerde noodsituatie waarin medewerkers, BHV’ers en soms zelfs cliënten oefenen met het verlaten van een gebouw op een veilige en gestructureerde manier. Het doel is niet alleen om snel te handelen, maar vooral om te zorgen dat iedereen weet wat zijn of haar rol is. Denk aan het begeleiden van cliënten, het sluiten van deuren of het alarmeren van hulpdiensten. Dit is allemaal nodig.

Een ontruimingsoefening voor BHV kan in de zorg het verschil maken tussen paniek en een georganiseerde evacuatie. Door regelmatig te oefenen, raken medewerkers vertrouwd met het protocol en wordt de kans op fouten in een echte noodsituatie aanzienlijk kleiner.

Voorbereiding van de oefening

Een goede voorbereiding is cruciaal. Meestal neemt de BHV-coördinator of het management hierin het voortouw. Er wordt een draaiboek opgesteld waarin het scenario staat beschreven: wat voor incident wordt er nagebootst, welke routes moeten gebruikt worden en wie heeft welke taak?

Daarnaast is communicatie vooraf belangrijk. Medewerkers moeten weten dat er een oefening plaatsvindt, zodat er geen paniek ontstaat. Tegelijkertijd wordt vaak een element van verrassing ingebouwd, om de reacties zo realistisch mogelijk te testen. In de zorg betekent dit bijvoorbeeld dat een afdeling niet vooraf precies weet welke uitgang geblokkeerd zal zijn, of welke cliënt moet worden geëvacueerd met een rolstoel of bed.

Het verloop van de oefening

Wanneer de oefening begint, klinkt er een signaal of wordt er een situatie gesimuleerd. Dat kan een brandalarm zijn, maar ook rook uit een rookmachine of een mededeling over een gaslek. Vervolgens komen de BHV’ers in actie: zij sturen medewerkers en cliënten richting de juiste vluchtroutes, zorgen dat niemand achterblijft en vermijden het gebruik van liften.

Voor zorgmedewerkers ligt de nadruk vaak op het begeleiden van cliënten met beperkte mobiliteit. Rolstoelroutes, speciale evacuatiestoelen en tiltechnieken komen hierbij aan bod. In sommige gevallen doen externe hulpdiensten zoals brandweer of ambulance mee, maar vaak observeren ze alleen en geven ze achteraf feedback. Het doel is altijd hetzelfde: een realistische ervaring die inzicht geeft in de sterke punten én de verbeterpunten van de organisatie.

Waarom oefenen het verschil maakt

Een ontruimingsoefening is binnen de zorg veel meer dan een formaliteit. Het is een kans om medewerkers voor te bereiden, cliënten te beschermen en de organisatie veiliger te maken. Door goed voor te bereiden, het verloop realistisch te simuleren en achteraf kritisch te evalueren, groeit de kans dat iedereen in een echte noodsituatie kalm en effectief kan handelen.

Voor zorginstellingen betekent dit niet alleen voldoen aan wettelijke verplichtingen, maar vooral het waarborgen van de veiligheid van cliënten en medewerkers. Uiteindelijk draagt elke oefening bij aan het creëren van een zorgomgeving waar iedereen zich beschermd en gerust kan voelen. Zorg dat jij goed voorbereid bent en weet wat je moet doen!