Overgang van jeugdzorg naar volwassenenzorg in Amsterdam blijft problematisch

De overgang van jeugdzorg naar volwassenenzorg in Amsterdam blijft een uitdaging, met kwetsbare jongeren die vaak tussen wal en schip vallen zodra zij 18 worden en de jeugdzorg stopt. Experts en een recent rapport van het ministerie van Volksgezondheid bevestigen dat de gebrekkige overgang nog steeds een probleem vormt. GroenLinks roept de gemeente op om structurele maatregelen te nemen om de situatie te verbeteren. Dit meldt Het Parool.

Gebrekkige overgang van jeugdzorg naar volwassenenzorg

Sinds de invoering van de Jeugdwet in 2015 verliezen jongeren op hun 18e vaak de begeleiding die ze jarenlang hebben ontvangen. De overgang naar volwassenenzorg is vaak traag en onduidelijk, wat voor veel jongeren leidt tot het verlies van hun vaste begeleider of het plotseling zelfstandig moeten wonen. Dit heeft grote gevolgen voor hun welzijn, met veel gevallen van afglijden, dakloosheid of opnieuw moeten beginnen.

Deze problematiek werd onlangs opnieuw besproken tijdens een expertsessie in de Amsterdamse gemeenteraad, waar ervaringsdeskundigen hun zorgen deelden. In maart 2024 bevestigde een rapport van het ministerie van Volksgezondheid deze bevindingen. Het rapport stelt dat jongeren zich niet gehoord voelen en dat er een gebrek aan regie is in de overgang van jeugdzorg naar volwassenenzorg.

Wethouder erkent problemen, maar wijst op verbeteringen

Wethouder Marjolein Moorman (Jeugd) erkent de gesignaleerde problemen en benadrukt dat het rapport de situatie in Amsterdam goed weergeeft. Volgens Moorman moeten jongeren die jarenlang jeugdhulp hebben ontvangen, een “zachte landing” in het volwassen leven krijgen. Dit betekent dat de hulp pas moet stoppen als de jongere er echt klaar voor is, en niet op de magische grens van 18 jaar.

Hoewel er al diverse verbeteringen zijn doorgevoerd, zoals doorlopende begeleiding vanaf 16 jaar en toekomstplannen voor jongeren, blijkt uit de praktijk dat niet alle jongeren voldoende vangnet hebben. Ook blijven er “grijze gebieden”, zoals jongeren met een beperking die wachten op een indicatie voor de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO), wat leidt tot lange wachttijden en onvoldoende zorg.

Oproep tot landelijke veranderingen

GroenLinks-fractievoorzitter Imane Nadif benadrukt dat Amsterdam zijn verantwoordelijkheid moet nemen, maar dat het Rijk ook actie moet ondernemen. De problemen kunnen niet alleen lokaal worden opgelost, zolang er geen veranderingen plaatsvinden op landelijk niveau in wetten, regelgeving en financiering. Nadif stelt dat het huidige systeem van zorg vaak leidt tot jongeren die van het kastje naar de muur worden gestuurd, zonder dat zij de ondersteuning krijgen die ze daadwerkelijk nodig hebben.

Wethouder pleit voor meer geïntegreerde zorg

In april 2024 stelde wethouder Moorman een visie voor waarin ze pleitte voor een andere aanpak in de jeugdzorg. In haar visie zou zorg meer moeten worden geïntegreerd in het dagelijks leven van jongeren, met sterke wijkteams op school en betere samenwerking tussen verschillende zorgteams. Ze stelt dat de oplossing niet meer zorg is, maar betere ondersteuning binnen de leefwereld van kinderen, waarbij de focus ligt op het versterken van buurten, scholen en bestaanszekerheid.

Moorman wil het debat op nationaal niveau aansteken en is van plan om deze visie als toekomstig Tweede Kamerlid verder op de agenda te zetten.