Oververmoeid, overbelast en overgevoelig: wat is postnatale depletie?

Iedere nieuwe moeder weet ongetwijfeld hoe extreme vermoeidheid aanvoelt. De nachten zijn kort, de dagen zijn lang en energie is soms héél ver te zoeken. Maar in sommige gevallen is er bij die extreme vermoeidheid iets meer aan de hand. Het gaat niet meer weg en er komt al snel een overbelast gevoel bij kijken. Mogelijk is er dan sprake van postnatale depletie.

Postnatale depletie is iets anders dan postnatale depressie, maar heeft qua symptomen wel overeenkomsten. Uit Australisch onderzoek blijkt dat ongeveer 50 procent van de moeders hiermee kampt. Oorzaak is vaak het gebrek aan tijd en ruimte om volledig te herstellen van de bevalling. Ze raken oververmoeid en gestrest en krijgen daardoor ook nog eens last van klachten als overgevoeligheid, angstaanvallen, laag libido, vergeetachtigheid, een ontbrekende moeder-kindconnectie en in sommige gevallen een depressie.

Niet erkend door de wetenschap

Waar postnatale depressie inmiddels wetenschappelijk erkend is, is depletie dat niet. Australische arts Oscar Serrallach introduceerde de term in 2018 en als het aan hem ligt krijgt postnatale depletie wel de erkenning die het verdient. “Anders denken vrouwen dat de extreme vermoeidheid en dubbele gevoelens er gewoon bij horen. Door deze term te institutionaliseren zouden vrouwen betere zorg kunnen krijgen. En minder snel onterecht het label ‘postnatale depressie’ of ‘vermoeidheid’ krijgen”, vindt ook gezondheidswetenschapper Desirée Domacassé.

Bevallingscounselor en doula Anke Velstra zegt dat vrouwen na een traumatische bevalling een verhoogd risico op postnatale depletie hebben. Vrouwen die de bevalling als traumatisch ervaren, komen in een soort fight-or-flight modus en moeten vaak noodgedwongen over op de freezemodus (bevriezen). Vechten of vluchten tijdens een bevalling kan namelijk niet. “Ze werken mee en uiten geen angst, maar vanbinnen beleven ze vreselijke angst. Deze angst en alertheid blijft aanwezig in het lichaam”, aldus Velstra tegen NU.nl.

Hoe kun je postnatale depletie voorkomen of er vanaf komen?

Door na je bevalling echt de tijd te nemen om te herstellen. En dat is moeilijk, want het werkende leven komt er weer aan, naast een baby is er vaak ook nog een partner die aandacht nodig heeft en van slapen komt nog niet veel terecht. Maar door onvoldoende te herstellen, kunnen de tekorten aan essentiële vitaminen en mineralen die na de bevalling zijn ontstaan zich niet aanvullen. Voedingsstoffen aanvullen is daarom de sleutel: neem voedingssupplementen en let goed op wat je binnenkrijgt. Eet voldoende groente en fruit, volkoren producten, gezonde vetten en ontbijt met voldoende proteïnen. Suikers, cafeïne en bewerkt voedsel helpen ook bij postnatale depletie niet, dus worden afgeraden.

En natuurlijk is het daarnaast belangrijk voor vrouwen om niet alleen de rol van moeder te vervullen, maar ook die van de vrouw die ze ervoor was. Dus zoek tijd om te sporten, rustig op de bank te zitten of af te spreken met vriendinnen (al dan niet digitaal).

Bronnen: NU.nl, Zwangerenportaal.nl, Ouders van Nu
Door: Nationale Zorggids