Zorgnetwerken als Kansrijke Start zeer gemotiveerd, maar boeken te weinig vooruitgang
Zorg- en welzijnsorganisaties werken op steeds meer plekken samen om de zorg toekomstbestendiger te maken. De motivatie is groot, maar in de praktijk worstelen veel netwerken met duidelijke rollen en verantwoordelijkheden. Dat blijkt uit onderzoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) bij dertien nieuwe zorgnetwerken.
De inspectie onderzocht drie soorten netwerken. Bij Kansrijke Start bundelen geboortezorg, jeugdgezondheidszorg, kinderopvang en gemeenten hun krachten om (aanstaande) ouders beter te ondersteunen. Zo krijgen kinderen letterlijk een betere start in het leven. Beweegzorg richt zich op mensen met chronische aandoeningen, zoals artrose, en stimuleert bewegen als onderdeel van de behandeling. In deze netwerken trekken zorgverleners en sociaal domein samen op om patiënten te helpen actiever en zelfredzamer te worden.
De derde categorie, Positieve Gezondheid, kijkt breder dan ziekte en zorg. Hier draait het om vitaliteit, veerkracht en preventie. Door samenwerking tussen zorg, welzijn, onderwijs en inwoners zelf, willen deze netwerken voorkomen dat mensen ziek worden.
Goede intenties, maar nog weinig zichtbaar effect
Hoewel de betrokken samenwerkende organisaties enthousiast zijn, merkt de IGJ dat resultaten voor cliënten nog niet altijd voelbaar zijn. Achter de schermen wordt veel overlegd, maar dat vertaalt zich niet altijd in merkbare verbeteringen in het dagelijks leven van mensen. Ook is er vaak onduidelijkheid over wie waarvoor verantwoordelijk is.
Drie aanbevelingen van de IGJ
De inspectie moedigt aan om inwoners niet alleen als patiënt te zien, maar als medeontwikkelaar. Denk hiervoor aan cliëntpanels of co-creatiegroepen. Daarnaast vraagt de IGJ om meer aandacht voor duidelijke afspraken over mandaten en besluitvorming. Tot slot moeten partijen ook het samenwerkingsproces zelf financieren – niet alleen de zorgprojecten, maar ook de coördinatie en afstemming die nodig zijn om samen echt verschil te maken.
