Ouderen kunnen zelf ogen druppelen en steunkousen aandoen: ‘Geeft stukje zelfredzaamheid terug’

Zelfredzaamheid is voor een grote groep ouderen een groot goed. Maar in de ouderenzorg worden veel relatief kleine handelingen, zoals ogen druppelen, steunkousen aan- en uitdoen en zalfjes smeren uit handen genomen door (wijk)verpleegkundigen. Experts vinden echter dat dit mogelijk niet goed is voor de oudere óf de verzorgende. Ouderen zijn vaak zelfredzamer dan we ze maken en ze zelf goed in staat zijn om hun ogen te druppelen met een speciale bril of een washand kunnen gebruiken voor een opfrisbeurt. Dit meldt Trouw.

Dat ouderen zichzelf maar moeten zien te redden klinkt misschien hard, maar hoofddocent Erwin Ista van het Erasmus MC vermoedt dat het voor ouderen juist erg fijn kan zijn om zelf dingen te kunnen doen. “Indien mogelijk, geeft het mensen een stukje zelfredzaamheid terug.” Immers, als een verpleegkundige op gezette tijden de steunkousen komt uitdoen, betekent dat wellicht ook meteen bedtijd. Zelfs als het nog maar vroeg op de avond is. Ouderen die zelf hun steunkousen kunnen uittrekken, eventueel met behulp van een gladde hoes, kunnen zelf bepalen wanneer zij naar bed gaan.

Ouderenzorg anders organiseren

Voor zorgpersoneel betekent het dat er meer tijd vrijkomt voor noodzakelijke zorgtaken. Als iemand niet dagelijks maar om de dag gedoucht hoeft te worden, spelen wijkteams al snel uren vrij voor andere taken. En door voor zelfklevend verband te kiezen in plaats van een rekverbandje, hoeft ook dit niet dagelijks vervangen te worden. En dat er meer tijd en geld vrijkomt is belangrijk, vooral nu er vanaf 2026 nog strengere regels komen voor zzp’ers. “De ouderenzorg zal zich anders moeten gaan organiseren”, zegt onderzoeker Mike Tagage van accountantsorganisatie BDO. Ook kunstmatige intelligentie (AI) zal een belangrijkere rol spelen voor ouderenzorg aan huis en in verpleeghuizen.

Zorgclusters

Tagage wijst ook op het clusteren van zorg, waarbij zorginstellingen middenin de wijk staan met apotheek en supermarkt in de buurt. Hulpbehoevende ouderen kunnen er hulp krijgen van fittere leeftijdsgenoten. Maar zover is de ouderenzorg nog niet. De onderzoeker vindt dat veel instellingen wat dat betreft weinig flexibel zijn. Desondanks is het zaak om een omslag te maken, want het gat tussen de vraag naar ouderenzorg en beschikbaarheid van personeel wordt steeds groter.