Zorgen van ouders en andere verwanten over hoe het verder moet met hun ouder wordende familielid met een verstandelijke beperking waren voor het Landelijk Ouderverbond aanleiding te laten onderzoeken wat bekend is over de specifieke problematiek van ouderen met een verstandelijke beperking en hoe hun kwaliteit van leven zou kunnen verbeteren. Het LOV constateert dat aan de zeer kwetsbare groep ouderen met een verstandelijke beperking in het nationale beleid geen aandacht wordt besteed, terwijl de zorg dreigt te verschralen. Dat meldt het LOV.
Het gaat om ouderen met zeer verschillende karakteristieken en beperkingen met veelal tenminste éénzelfde kenmerk in hun levensloop: op jonge leeftijd zijn ze uit het gezin geplaatst om in een groep te gaan leven waarvan de samenstelling steeds verandert. Doorgaans hebben ze weinig privacy en krijgen ze te maken met voortdurend wisselende verzorgers. En als ze oud zijn houdt de verzorging vaak onvoldoende rekening met hun leeftijd. Ouders die hen vroeger nog regelmatig kwamen opzoeken en meenemen, zijn inmiddels of hoogbejaard of overleden.
Naar aanleiding van het onderzoek 'De Toekomst van Ouderen met een Verstandelijke Beperking' signaleert het LOV onder andere dat de levensloop van ouderen met een verstandelijke beperking gemakkelijk leidt tot een cumulatie van frustraties, mede doordat ze vaak onvoldoende in staat zijn hun onvrede te uiten, er een vergrote kans bestaat op eenzaamheidsproblemen en andere psychische problemen. Bovendien krijgen deze patiënten sneller overgewicht door te weinig beweging.
De geschetste problematiek van deze kwetsbare mensen contrasteert schril met de in ontwikkeling zijnde beleidsomgeving. Het Nationaal Programma Ouderenbeleid noemt deze kwetsbare ouderen met een verstandelijke beperking niet. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) vraagt van mensen vergrote zelfredzaamheid en participatie. Algemene verpleeghuizen en verzorgingshuizen zijn niet afgestemd op ouderen met een verstandelijke beperking. Waar vooral ook mentale ondersteuning nodig is, biedt men meestal alleen medische verzorging. Ook al betreft het ouderen, de ondersteuning in instellingen voor personen met verstandelijke beperkingen verschillen doorgaans weinig van die voor jongeren.
Het LOV vraagt nadrukkelijk de aandacht voor deze kwetsbare mensen in de zorg en wil dat er actie wordt ondernomen door de schotten tussen de regelingen voor ouderenzorg, gehandicaptenbeleid, verpleging en verzorging weg te nemen. In het Nationaal Programma Ouderenzorg dienen ouderen met een verstandelijke beperking nadrukkelijk een plaats te krijgen. Bovendien is het essentieel dat de verschillende instanties en zorgaanbieders meer gaan samenwerken. De realisatie van rechten die verleend worden bij ratificatie van de UN Conventie vereist snelle maatregelen van de Nederlandse overheid.
©Nationale Zorggids
