Vrijlating, TBS, tbs'ers

DEN HAAG (Novum) - De behandeling van een tbs-patiënt mag toch langer dan vier jaar duren als niet expliciet in zijn vonnis staat dat hij geweld heeft gebruikt. Het is genoeg als de rechter uit het vonnis kan afleiden dat sprake was van een geweldsmisdrijf. Dat heeft de Hoge Raad dinsdag bepaald. De hoogste rechter volgt hiermee een advies van de advocaat-generaal.

De rechter die een uitspraak moet doen over de verlenging van tbs krijgt hierdoor meer speelruimte. Dat is echter alleen het geval als in het vonnis niet met zoveel woorden is gezegd dat sprake was van een geweldsmisdrijf. De rechter moet dan zelf beoordelen of dat het geval was.

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens bepaalde in juli dat een tbs-maatregel alleen langer dan vier jaar mag duren als in het vonnis uitdrukkelijk staat dat sprake is van een geweldsmisdrijf. Vóór de uitspraak van het hof werd dit niet altijd vermeld.

In gevallen van moord of verkrachting is al duidelijk genoeg dat geweld is gebruikt, maar bij een veroordeling voor bedreiging is dat moeilijker vast te stellen. Als het gebruik van geweld niet expliciet in het vonnis is vermeld, mag de tbs van zo'n persoon volgens de uitspraak van het Europese Hof na vier jaar niet worden verlengd.

De Taskforce TBS concludeerde eind januari dat de uitspraak van het Europese Hof betekent dat tbs in 111 gevallen mogelijk niet kan of had mogen worden verlengd. De Hoge Raad moest de uitspraak van het Europese Hof naar Nederland vertalen en bepaalt nu dat het aan de rechter die over de verlenging gaat is om te oordelen of de tbs-patiënt geweld heeft gebruikt.

Het ministerie van Veiligheid en Justitie had al maatregelen genomen om te voorkomen dat tbs'ers die nog niet klaar zijn met hun behandeling op vrije voeten komen. In gevallen waarbij een nog niet uitbehandelde tbs'er vrij dreigde te komen, liet het Openbaar Ministerie hem of haar opnemen in een psychiatrisch ziekenhuis. Dat kan namelijk bij mensen die een gevaar voor zichzelf of anderen vormen. De rechter moet daar dan wel toestemming voor geven. Die toestemming geldt voor een halfjaar en kan worden verlengd.