Normal_slapen_bed

Gebrekkige slaap leidt tot een toename aan amyloïd-beta in de hersenen, een eiwit dat gekoppeld is aan de ziekte van Alzheimer. Na meerdere slapeloze nachten stijgt ook de hoeveelheid van het eiwit tau, dat gekoppeld is aan hersenschade bij Alzheimer en andere neurologische aandoeningen. Dat meldt Radboudumc. 

Een kenmerk van de ziekte van Alzheimer is ophoping van de eiwitten amyloïd-beta en tau in de hersenen. Die ophoping is een langzaam proces dat vermoedelijk tien tot twintig jaar duurt. De schade die deze ophopingen veroorzaken, leidt tot cognitieve klachten. Beide eiwitten komen van nature in de hersenen voor. Normaal gesproken stijgt overdag de hoeveelheid amyloïd-beta in het brein, om tijdens de slaap weer te dalen. Slaapgebrek leidt dan ook tot toename van amyloïd-beta in de hersenen. Chronisch slaapgebrek zou daarom een rol kunnen spelen bij het ontstaan van Alzheimer.

Om meer te weten te komen over de relatie tussen slaapgebrek en eiwitophopingen in de hersenen, onderwierpen onderzoekers van het Radboudumc, Washington University School of Medicine en Standford University 17 gezonde vrijwilligers aan een slaapexperiment. De proefpersonen brachten hiervoor de nacht door in een speciaal slaaplab.

De ochtend na het slaapexperiment werd bij alle proefpersonen hersenvocht afgenomen waarin de hoeveelheid amyloïd-beta en tau werd bepaald. Na één enkele nacht met verstoorde diepe slaap nam de hoeveelheid amyloïd-beta al met tien procent toe. De hoeveelheid tau was niet verhoogd na één nacht, maar bij de mensen die voorafgaand aan het experiment een week slecht hadden geslapen, werden wel verhoogde hoeveelheden tau gevonden. Deze resultaten komen ook overeen met het feit dat de opbouw en afbraak van amyloïd-beta veel sneller verloopt dan dat van tau.

De onderzoekers benadrukken dat een of meerdere slechte nachten niet gelijk het risico op Alzheimer vergroten. Waarschijnlijk zijn na de eerstvolgende goede nacht de eiwitniveaus weer normaal. Al laat het onderzoek zien dat verminderde slaapkwaliteit leidt tot een toename van eiwitten die gekoppeld zijn aan Alzheimer, is er nog geen antwoord op de vraag of meer of beter slapen het risico op Alzheimer verlaagt.

Ondanks de duidelijke relatie tussen amyloïd-beta en Alzheimer, heeft nog geen enkele therapie gericht op het opruimen van amyloïdophopingen de ziekte kunnen voorkomen, vertragen of genezen.

Door: Redactie Nationale Zorggids