'Herstel dakloze jongeren begint met een huis'

De afgelopen tien jaar is het aantal daklozen verdubbeld en het aantal dakloze jongeren zelfs verdriedubbeld. Dat moet én kan beter, blijkt uit het rapport dat Jet Bussemaker, voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving, staatssecretaris Paul Blokhuis heeft aangenoden. Het rapport geeft precies aan waar SZN al jarenlang voor pleit: zet in op preventie door een woonplek en financiele bestaanszekerheid voor thuisloze jongeren. Dit meldt de Stichting Zwerfjongeren Nederland (SZN).

Stichting Zwerfjongeren Nederland is heel blij met dit rapport. "Het geeft precies aan waar wij voor staan. Namelijk een beweging maken naar voorkomen van jongerendakloosheid als hoogste prioriteit. 
 

Systeem veroorzaakt dakloosheid

Conflicten of breuken in persoonlijke relaties zijn oorzaak nummer één voor dakloosheid, zeggen (voormalig) dakloze jongeren zelf. SZN vraagt regelmatig aandacht voor regelgeving die dakloosheid veroorzaakt en bestaansonzekerheid geeft. Nu concludeert ook de RVS dat het systeem dakloosheid in de hand werkt en jongeren in de marge dringt.
 

Jeugdzorg

Verschillende regels en procedures duwen mensen (onbedoeld) de dakloosheid in of houden hen daar, stelt het rapport. 60 procent van de dakloze jongeren heeft een verleden in de jeugdzorg. Zodra ze 18 worden, stopt de jeugdzorg en staan de jongeren er veelal alleen voor. SZN: "Als samenleving verwachten we dat zij het vervolgens alleen redden, op het kwetsbaarste moment in hun leven. Ze raken verstrikt in verwarrende wet- en regelgeving, raken het vertrouwen kwijt en komen direct op achterstand. In een cruciale levensfase lopen ze achterstanden op die hun hele leven doorwerken."  
 

Voorkom bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting

Deze jongeren kampen met bestaansonzekerheid (armoede, oplopende schulden, een onzekere woonsituatie, onzeker werk of werkloosheid, geen ondersteunend netwerk), wat leidt tot sociale uitsluiting. Heel schadelijk, zeker voor jongeren; zij staan aan de start van hun volwassen en zelfstandige leven. Niet ‘loslaten’ voordat huisvesting en bestaanszekerheid (wonen, werk of dagbesteding, inkomen en begeleiding) zijn geregeld, is dan ook het devies van de RVS.
 

Het Bouwdepot

SZN heeft zelf daarom Het Bouwdepot gestart: een sociaal experiment voor dak- en thuisloze jongeren, genoemd in dit rapport, om jongeren bestaanszekerheid te kunnen bieden. SZN: "Juist voor jongeren zijn vertrouwen en kansengelijkheid belangrijk. Jongeren die niet op hun ouders kunnen terugvallen en dakloos raken, staan op tien-nul achterstand. Dakloosheid voorkomen, bespaart jongeren een hoop ellende en het is ook nog eens veel goedkoper." 
 

Dakloosheid is een woonprobleem, geen zorgprobleem

Een stabiele woonplek is een van de basisvoorwaarden voor de mens en zou bij iedere hulpvraag omtrent (dreigende) dakloosheid de norm moeten zijn, stelt de RVS. Sta eigen woonoplossingen toe en bied snelle hulp op maat waar nodig, is het advies. SZN: "Dit geeft jongeren de veiligheid en rust om te werken aan hun toekomst, school en werk. Het is een startpunt voor het oppakken van andere hulpvragen. Dakloosheid is een woonprobleem, geen zorgprobleem."
 

Goede onderbouwing om de andere ministeries aan te sporen 

Het rapport stemt hoopvol, vindt SZN. "Het ministerie van Volksgezondheid werkt samen met tal van partijen, waaronder SZN, aan een breed plan van aanpak dak- en thuisloosheid, dat in juni aan de Tweede Kamer wordt gepresenteerd. SZN: "Dit rapport biedt onderbouwing voor de besluiten die de Tweede Kamer moet nemen en geeft goede aanknopingspunten om naast Volksgezondheid ook andere ministeries aan te sporen om jongerendakloosheid te voorkomen. En dat is ook hard nodig." 
 
 
Door: Nationale Zorggids