De raad zegt dat een bevolkingsonderzoek ingrijpender is dan individuele patiëntenzorg en de gezondheidswinst is te beperkt om de risico’s die een bevolkingsonderzoek ook met zich meebrengt te compenseren.

AAA vaak onopgemerkt

Een aneurysma van de aorta abdominalis (AAA) komt in Nederland steeds minder vaak voor, onder meer doordat er minder wordt gerookt. Bij mannen komt het vaker voor dan bij vrouwen, en dan vooral boven de 65 jaar. De sterfte door een gescheurd AAA is de afgelopen jaren sterk gedaald in Nederland. Volgens een schatting van de Gezondheidsraad sterven er nu jaarlijks 355 mensen aan. Een AAA blijft vaak onopgemerkt omdat het geen klachten geeft. Het kan wel eenvoudig vroegtijdig opgespoord worden met echografie. Een groot AAA kan preventief worden geopereerd om scheuren te voorkomen.

Systematisch bevolkingsonderzoek

In sommige landen worden AAA’s opgespoord met een systematisch bevolkingsonderzoek onder mannen van 65 jaar. In Nederland gebeurt dat via individuele patiëntenzorg en dat lijkt effectief: er worden meer AAA’s opgespoord en behandeld dan in de landen waar een bevolkingsonderzoek loopt. De Gezondheidsraad verwacht dan ook dat de toegevoegde waarde van een dergelijk onderzoek hier te beperkt is.

Ruw geschat zal een bevolkingsonderzoek onder mannen van 65 jaar één op drie sterfgevallen door een gescheurd AAA voorkomen. Daar staat tegenover dat het zal leiden tot meer ingrepen. Voor elk voorkomen sterfgeval moeten ongeveer vijf extra preventieve operaties worden uitgevoerd. Die operaties zijn niet zonder risico, de kans op sterfte is 1,7 procent en de kans op ernstige complicaties tussen de 3 en 5 procent.

Door: Nationale Zorggids