'Voorkomen is beter dan genezen: meer screenende professionals nodig'

In de nabije toekomst krijgen steeds meer mensen de diagnose kanker. Als hier niets aan wordt gedaan, zal dit aantal alleen maar toenemen. Dit schrijft NU.nl. "Als internist-oncoloog moet ik helaas bevestigen dat ons werk al jaren toeneemt en dat we zowel meer hoogbejaarde als jongvolwassen kankerpatiënten zien", zegt Djura Piersma is internist-oncoloog bij Medisch Spectrum Twente. Dat het aantal kankerpatiënten toeneemt komt, deels door veroudering en leefstijl. Dat meldt ANP Expert Support. 

In het bericht op NU.nl wordt uitgelegd dat de kankersoorten melanoom, darmkanker en longkanker op den duur (effecten werken nog tientallen jaren door) minder zouden voorkomen als we gezonder leven. Dat geldt natuurlijk ook voor talloze andere gezondheidsproblemen zoals bijvoorbeeld diabetes en hart- en vaatziekten. Met de huidige inrichting van de gezondheidszorg in Nederland is het niet haalbaar om te verwachten dat artsen voldoende en op tijd kunnen bijdragen aan een gezondere leefstijl.

Vroege opsporing

Het artikel benadrukt verder dat vroege opsporing de impact op de gezondheidszorg zal verkleinen. Inderdaad zijn operaties en behandelingen bij kanker eenvoudiger en vaker succesvol wanneer de tumor kleiner is. De diagnose in een vroeger stadium stellen betekent ook dat er minder vaak al uitzaaiingen zijn opgetreden. Darmkanker-screening is al opgenomen in het bevolkingsonderzoek. Longkanker kan binnenkort met een elektronische neus opgespoord worden. De huid controleren op (vroege stadia van) melanoom zou eenvoudig met het blote oog kunnen.

Helaas hebben huisartsen niet genoeg tijd om veel meer huidcontroles bij patiënten te doen. Verder kunnen kwaadaardigheden van de huid, vooral melanomen, er vaak uitzien als eczeem, wratjes, ontstekingen en andere goedaardige afwijkingen die huisartsen zo vaak zien dat ze “bevooroordeeld” zijn. Ze worden op het verkeerde been gezet door de statistiek in de eerste lijn en denken dan ten onrechte aan een goedaardige oorzaak, in plaats van een mogelijke kwaadaardigheid van de huid.

Ook proactief bijdragen, niet alleen reactief

In tandartspraktijken werken preventie-assistenten die onder andere helpen bij het screenen, namelijk controleren op (beginnende) gaatjes. Maar, misschien nog belangrijker, ze helpen bij het voorkomen van gaatjes en tandbederf omdat ze aan volwassenen èn kinderen uitleggen hoe je zou moeten poetsen, flossen, raggen, et cetera.

Misschien zou de Nederlandse gezondheidszorg in de eerste lijn ook uitgebreid moeten worden met meer screenende en preventieve professionals. Bijvoorbeeld controlerende en adviserende consulten bij diëtisten, bij psychotherapeuten die kunnen helpen bij het veranderen van gewoontes (zoals voeding en roken), bezoekjes aan fysiotherapeuten die mensen aan het bewegen brengen. Hbo-opgeleide huidtherapeuten zouden op grotere schaal kunnen ondersteunen bij het screenen van huidafwijkingen. Misschien kunnen we in de gezondheidszorg dan ook proactief bijdragen en niet alleen reactief wanneer mensen al ziek zijn.

Door: Nationale Zorggids