Normal_amsterdam_umc

Hoe kan het dat de pneumokok-bacterie bij de één fatale hersenvliesontsteking veroorzaakt, terwijl de ander nergens last van heeft? Voor het eerst zijn onderzoekers erin geslaagd om genen bij mens én bacterie in kaart te brengen die daar invloed op hebben. Een publicatie hierover van het Amsterdam UMC verschijnt 15 mei in Nature Communications, zo meldt het ziekenhuis.

De pneumokok is de meest voorkomende veroorzaker van hersenvliesontsteking (meningitis of nekkramp). Veel mensen dragen deze bacterie bij zich in de neus of de keel. De meesten ondervinden daar geen hinder van, maar sommigen krijgen hersenvliesontsteking. Dit is een gevreesde ziekte: één op de vijf patiënten met pneumokokken-meningitis overlijdt hieraan. Artsen weten niet goed waarom iemand hersenvliesontsteking krijgt, of waarom de een goed op medicatie reageert en de ander overlijdt, ondanks intensieve behandeling.

“Wat we nu weten, is dat variatie in de genen van de patiënt én van de bacterie een rol speelt bij pneumokokken-meningitis”, vertelt hoogleraar Neurologische Infectieziekten Diederik van de Beek. Samen met zijn collega’s uit Nederland, Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika, bestudeerde hij jarenlang het DNA van mens en pneumokok, en de interactie tussen de genen. In een artikel in het wetenschappelijke toptijdschrift Nature Communications beschrijven ze de genen die bepalen of iemand meningitis krijgt, en die invloed hebben op de ernst en uitkomst van de ziekte.

“Dit is de eerste studie naar de interactie tussen genen van de mens en die van een bacterie. Het heeft ons meer dan tien jaar gekost om dat voor elkaar te krijgen”, zegt Van de Beek.

Door: Nationale Zorggids