Patiënt aan de wandel tijdens inlopen immunotherapie

Aan de wandel met je immunotherapie, pillen hergebruiken in plaats van weggooien en dure medicijnen in lagere doses toedienen. Het Erasmus MC Kanker Instituut werkt aan oplossingen voor de stijgende kosten en toenemende druk op de zorg. "Het is een win-win-win-situatie."

Ziekenhuisapotheker dr. Roelof van Leeuwen, werkzaam voor de afdeling Apotheek en Interne Oncologie van het Erasmus MC Kanker Instituut, heeft een missie. Hij wil de zorg betaalbaar en het werk behapbaar houden voor de zorgprofessionals. De projecten waaraan hij werkt met andere specialisten, verpleegkundigen en apothekersassistenten, gaan helpen. Patiënten zelf spelen een cruciale rol. We lichten drie initiatieven toe.

Connect & Go immunotherapie

Veel patiënten met kanker komen op gezette tijden naar de dagbehandeling voor een infuus met immunotherapie, ook wel immune checkpoint inhibitors (ICI) genoemd. Ze zitten soms uren te wachten tot het infuus is leeg gedruppeld. Dat gaat veranderen.

De patiënt die daartoe in staat is, krijgt zijn therapie in een elastomeerpomp. Op de afdeling Dagbehandeling wordt de pomp aangesloten, en de patiënt draagt die in een klein tasje mee de afdeling af. Hij of zij kan met een naaste koffie gaan drinken of een uitstapje maken. Als de pomp leeg is, keert de patiënt terug naar de afdeling om de hem te laten afkoppelen.

Stop verspilling ongebruikte tabletten

Al jaren een hele grote ergernis, bij patiënten, artsen én apothekers. De dokter schrijft voor een bepaalde periode dure tabletten voor, maar halverwege wordt de kuur gestaakt. Niet gebruikte medicatie tegen kanker gaat de prullenbak in.

"Door wetgeving mag je ongebruikte medicatie niet terugnemen", vertelt de ziekenhuisapotheker. "Je kunt immers niet garanderen dat de medicatie op de juiste manier, bij de juiste temperatuur is bewaard." Maar wat blijkt uit onderzoek? Het overgrote deel van de patiënten (98,9  procent) bewaart die pillen keurig volgens voorschrift.

Minder medicatie, net zo effectief en veilig

Van Leeuwen en collega-oncologen waren al bezig om chemokuren en immunotherapie zo nauwkeurig mogelijk te doseren. Als een kankertherapie op de markt komt, adviseert de farmaceut vaak een hoge dosis, om zeker te zijn dat de behandeling voor een zo groot mogelijke groep effectief is, weet Van Leeuwen.

‘Bij veel patiënten kan dat makkelijk een paar milligram minder.’ En dus zijn Van Leeuwen en zijn collega’s begonnen met het finetunen van de doseringen. ‘De focus ligt op de innovatieve, maar ook dure therapieën. We hadden al onderzocht dat de immunotherapie pembrolizumab net zo effectief werkt als je de dosis met zo’n 20 procent verlaagt,’ zegt hij.

Door: Nationale Zorggids