Zo herken je een verslaving

Verslaving is een complexe en slopende aandoening die diverse aspecten van het leven beïnvloedt. Het herkennen van de symptomen is een cruciale eerste stap naar het begrijpen en aanpakken van verslavingsproblemen. Of het nu gaat om verslaving aan stoffen zoals alcohol of drugs, of gedragsmatige verslavingen zoals gokken, de symptomen vertonen vaak gelijkenissen. Je vindt ze in dit artikel. 

Ontwenningsverschijnselen 

Het optreden van ontwenningsverschijnselen wanneer de stof of activiteit wordt verminderd of stopgezet, is een indicatie van verslaving. Deze symptomen kunnen zowel fysiek als psychologisch zijn en variëren afhankelijk van de verslaving. Bijvoorbeeld, ontwenningsverschijnselen van alcohol kunnen onder meer trillen, zweten, angst en slapeloosheid omvatten.

Verlies van controle

Een van de meest prominente symptomen van verslaving is het verlies van controle over het gebruik of gedrag. Individuen vinden het moeilijk om hun consumptie te beperken en falen herhaaldelijk bij pogingen om te stoppen of te minderen. Het gevoel van machteloosheid over de verslaving is vaak een kenmerkend teken. 

Voortdurend gebruik

Een ander kenmerkend symptoom is het aanhouden van gebruik, ondanks de negatieve gevolgen ervan. Of het nu gaat om gezondheidsproblemen, relationele problemen, financiële problemen of juridische kwesties, mensen met een verslaving blijven vaak doorgaan met hun gedrag of gebruik, zelfs als ze zich bewust zijn van de schadelijke gevolgen. 

Geheimhouding en ontkenning

Mensen met een verslaving proberen vaak hun gebruik of gedrag geheim te houden. Ze kunnen liegen over hun consumptie of de ernst van hun verslaving bagatelliseren. Ontkenning is een beschermingsmechanisme dat vaak wordt gebruikt om de ware omvang van het probleem te vermijden.

Hogere tolerantie

Met de tijd ontwikkelen mensen met een verslaving vaak een tolerantie voor de stof of activiteit, wat betekent dat ze steeds meer nodig hebben om hetzelfde effect te bereiken. Bijvoorbeeld, iemand met een alcoholverslaving kan merken dat ze meer drank nodig hebben om dezelfde bedwelmende effecten te ervaren. Alles over online gokken weten kan bijvoorbeeld niet meer genoeg zijn voor gokverslaafden. 

Fysieke en psychologische afhankelijkheid

Zowel fysieke als psychologische afhankelijkheid zijn belangrijke symptomen van verslaving. Fysieke afhankelijkheid houdt in dat het lichaam zich heeft aangepast aan de aanwezigheid van de stof, terwijl psychologische afhankelijkheid betrekking heeft op de drang of het verlangen naar de verslaving op een emotioneel niveau. 

Slechte prestaties

Een verslaving kan een aanzienlijke impact hebben op de prestaties op het werk of op school. Verslechterde concentratie, verminderde productiviteit en frequente afwezigheid zijn veelvoorkomende symptomen. Dit kan uiteindelijk resulteren in verlies van werk, academische achteruitgang en professionele isolatie.

Gedrags- en prioriteitenveranderingen

Verslaving kan leiden tot aanzienlijke gedragsveranderingen. Een persoon die eerder betrokken was bij gezinsactiviteiten, werk of sociale evenementen, kan zich terugtrekken en zijn prioriteiten verschuiven naar de verslavende stof of activiteit. Het verlangen naar de verslaving kan leiden tot verwaarlozing van verantwoordelijkheden en veranderingen in sociale relaties. 

Financiële problemen

Het voortdurende gebruik van stoffen of deelname aan verslavende activiteiten kan leiden tot ernstige financiële problemen. Geld dat voorheen werd besteed aan essentiële behoeften, wordt nu vaak gebruikt om de verslaving te voeden. Dit kan leiden tot schulden, leningen en financiële instabiliteit.