‘Maagzuurremmer’ helpt tuberculosebacterie overleven
In 2017 leden 10 miljoen mensen aan tuberculose, en 1,6 miljoen van hen stierven aan deze ziekte. Een reden waarom infectie met Mycobacterium tuberculosis zo moeilijk is te bestrijden is dat de bacterie zich kan verstoppen in cellen van het afweersysteem. Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen hebben samen met een internationaal team van collega’s een belangrijk mechanisme ontdekt wat voorkomt dat het afweersysteem de bacterie kan doden. Deze produceert een soort maagzuurremmer, wat de afweercellen indigestie geeft. De resultaten zijn op 19 augustus gepubliceerd in het tijdschrift Nature Chemical Biology.
Binnendringende bacteriën worden in ons lichaam opgepakt door afweercellen die macrofagen heten. Zij sluiten de indringers op in een blaasje, het fagosoom, dat dan vervolgens fuseert met een ander blaasje vol met enzymen, het lysosoom. Na deze fusie breken de enzymen de bacterie af. Maar dat gebeurt niet met Mycobacterium tuberculosis: “Die kan jarenlang overleven binnenin een macrofaag, waar hij bovendien buiten bereik is van antibiotica”, vertelt RUG-scheikundige Jeffrey Buter, de eerste auteur van het artikel. Hij werkt al jaren aan tuberculose, zowel aan de RUG onder leiding van hoogleraar chemie prof. dr. Adri Minnaard, als aan de Harvard Medical School, onder leiding van hoogleraar infectieziekten David Branch Moody. Beide begeleiders zijn hoofdauteur van het artikel.
