Het is onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) gelukt om angst bij proefdieren te remmen. Dat deden ze met behulp van de techniek exon skippen. Ook bij mensen met een angststoornis zou deze methode in de toekomst mogelijk gebruikt kunnen worden. Dit meldt het LUMC.
Met behulp van kleine moleculen die delen van genetisch materiaal afplakken, lukte het de onderzoekers om een molecuul aan te passen dat een rol speelt bij stressreacties. De muizen gingen hierna in een nieuwe omgeving meer op onderzoek uit. Dat wijst erop dat ze minder angstig zijn.
Met deze methode, exon skippen, grepen de onderzoekers indirect in op de werking van CRH (corticotropin releasing hormone). “CRH zorgt voor de afgifte van het stresshormoon cortisol door de bijnieren, maar CRH functioneert ook als neurotransmitter in de hersenen en beïnvloedt het gedrag. Om die laatste werking ging het ons”, licht Onno Meijer toe, hoogleraar Interne Geneeskunde.
Bekend is dat CRH in de hersenen actiever wordt onder invloed van de glucocorticoïd receptor. Hulp van een ander molecuul is hierbij van cruciaal belang. Van dit hulpmolecuul, steroïd receptor co-activator-1 (SRC-1), bestaan twee varianten. De ene stimuleert de effecten van CRH, de andere wekt juist remmend. Met behulp van exon skippen zorgden de onderzoekers ervoor dat er meer van de remmende variant werd gemaakt en minder van de stimulerende. “Deze twee vormen van SRC-1 komen van nature ook bij mensen voor. We weten nog weinig over hoe zij normaal gesproken gereguleerd worden”, aldus Meijer.
In de toekomst kan exon skippen mogelijk toegepast worden bij mensen met een ernstige angststoornis. De stoffen (oligonucleotiden) worden maar langzaam afgebroken, waardoor het effect weken tot maanden kan aanhouden. Of er bijwerkingen zijn moet dus goed onderzocht worden. Een alternatief zijn geneesmiddelen die de werking van de glucocorticoïd receptor op een meer klassieke wijze beïnvloeden, bijvoorbeeld door te verhinderen dat SRC-1 eraan kan binden. Ook daar doet de onderzoeksgroep van prof. Meijer onderzoek naar.
“Stressreacties van het lichaam zijn meestal functioneel, ze helpen bij het omgaan met situaties waarin veel van ons gevraagd wordt. Je moet de stressreactie dan bijvoorbeeld ook niet remmen bij soldaten in oorlogsgebieden”, benadrukt Meijer. In onze Westerse maatschappij is er weinig gevaar en zijn stressreacties niet altijd meer nuttig. Wanneer ze te lang duren, kunnen ze leiden tot psychische problemen, zoals een angststoornis.
©Nationale Zorggids
