Vanaf 1 januari 2017 verandert de manier waarop het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker plaatsvindt. In plaats van een beoordeling op afwijkende cellen in het uitstrijkje, wordt eerst een screening op het humaan papillomavirus (HPV) gedaan. Het Radboudumc is door de landelijke screeningsorganisaties geselecteerd als één van de vijf laboratoria in Nederland die voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker uitstrijkjes gaan onderzoeken. Dat meldt het Radboudumc.
Jaarlijks nemen rond de 500.000 vrouwen deel aan het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Momenteel zijn er ongeveer 40 laboratoria in Nederland die uitstrijkjes onderzoeken op de aanwezigheid van afwijkende cellen die kunnen duiden op de aanwezigheid van baarmoederhalskanker, of een voorstadium ervan. Vanaf 1 januari 2017 worden de uitstrijkjes voortaan eerst beoordeeld op de aanwezigheid van een aantal hoog risico HPV-varianten. Screenen op HPV is gevoeliger dan alleen het testen op afwijkende cellen. Hierdoor kunnen vrouwen met (een voorstadium van) baarmoederhalskanker eerder worden opgespoord binnen het bevolkingsonderzoek.
In de nieuwe opzet van het bevolkingsonderzoek zijn er landelijk vijf laboratoria die de HPV-analyses uitvoeren. Deze centra zijn door de landelijke screeningsorganisaties geselecteerd op basis van kwaliteit en expertise, en daarnaast op prijs die de laboratoria kunnen leveren. Naast het Radboudumc, zijn dit het UMCG, Jeroen Bosch Ziekenhuis, Nederlands Moleculair Diagnostisch Laboratorium en Symbiant. Alle uitstrijkjes uit werkgebied 3 (delen van de provincies Utrecht, Gelderland en Overijssel) gaan naar het laboratorium van het Radboudumc. In het nieuwe bevolkingsonderzoek krijgen vrouwen die normaal niet participeren (non-responders) voor het eerst ook de mogelijkheid om met een zelfafnameset materiaal af te nemen waarmee de HPV-bepaling kan worden uitgevoerd. Een uitstrijkje bij de huisarts is voor deze stap dan niet meer nodig.
Het laboratorium van de afdeling Medische Microbiologie van het Radboudumc gaat de uitstrijkjes onderzoeken op hoog risico HPV-types die baarmoederhalskanker kunnen veroorzaken. De naar schatting ruim 100.000 HPV-tests zullen geautomatiseerd worden gedaan. Als in het uitstrijkje HPV wordt vastgesteld, wordt bij de afdeling Pathologie verder gekeken naar de aanwezigheid van afwijkende cellen. Als deze cellen aanwezig zijn, krijgt de vrouw hiervan bericht met een doorverwijzing naar de gynaecoloog. Als er alleen HPV is gevonden, maar geen afwijkende cellen, krijgt de vrouw zes maanden later een controle-uitstrijkje bij de huisarts.
Door: Redactie Nationale Zorggids
