Normal_3668
Tussen 1997 en 2007 zijn in Nederland slechts drie mensen overleden aan de variant van de ziekte van Creutzfeldt-Jakob die ontstaat door het eten van BSE-besmet rundvlees. Dat zeggen pathologen van het UMC Utrecht.

In het Nederlandse Surveillance Centrum voor Prionziekten in het UMC Utrecht voerden pathologen tussen 1997-2007 280 obducties bij patiënten met waarschijnlijke of mogelijke Creutzfeldt-Jakob (CJD) uit. Bij 146 patiënten stelden ze deze prionziekte vast. Het betekent dat in Nederland elk jaar tenminste 15 mensen overlijden aan prionziekte CJD. Het werkelijke aantal zal hoger liggen omdat niet alle overledenen onderzocht worden op prionziekten.

Slechts in drie gevallen ging het om ‘nieuwe variant-CJD’ die overgedragen kan worden via BSE-besmet rundvlees. Verder bleken 134 patiënten niet overleden te zijn aan een prionziekte, maar bijvoorbeeld aan de ziekte van Alzheimer of aan een andere vorm van dementie. Sommige vormen daarvan zijn behandelbaar. Casper Jansen van het UMC Utrecht presenteert deze getallen in zijn proefschrift dat hij 21 juni verdedigt.

“In alle drie nieuwe variant CJD-gevallen gaat het om mensen die in Nederland besmet rundvlees hebben gegeten”, benadrukt neuropatholoog prof.dr. Annemieke Rozemuller-Kwakkel. Zij is als hoogleraar verbonden aan het VUmc en leidt het onderzoek in het Nederlandse Surveillance Centrum voor Prionziekten in Utrecht. “Omdat het heel lang duurt voor CJD zich na de besmetting openbaart, betekent het dat we in Nederland ongetwijfeld nog meer gevallen van deze ziekte zullen krijgen. Maar dat zullen er niet veel zijn, misschien vijf.” Begin jaren negentig is met BSE-besmet rundvlees in de Nederlandse voedselketen terecht gekomen.

Het Nederlandse Surveillance Centrum voor Prionziekten onderzoekt zoveel mogelijk Nederlandse patiënten die misschien aan een prionziekte overleden zijn. Het zijn besmettelijke hersenziekten waarbij prioneiwitten een ziekmakende vorm aannemen en zich ophopen. Dat leidt uiteindelijk tot het afsterven van hersencellen en dementie. De ziekte van Creutzfeldt-Jakob is het bekendste voorbeeld van prionziekten. Mensen kunnen deze ziekte spontaan krijgen, maar kunnen ook besmet raken door het eten van vlees van BSE koeien waar een bijzondere en zeer besmettelijke vorm van ziekmakende prionen in zit. Een definitieve diagnose kan alleen worden gesteld door onderzoek van de hersenen na overlijden.

Het is belangrijk deze patiënten na hun overlijden te onderzoeken, vindt Rozemuller-Kwakkel. “Als we willen weten hoeveel mensen overlijden door het eten van BSE-besmet rundvlees, dan zullen we obducties moeten uitvoeren. Het stellen van de diagnose, ook al is dat na overlijden, is belangrijk om de effectiviteit van preventie¬programma’s te meten. Dat geldt niet alleen voor CJD, maar ook voor andere vormen van dementie.”

Casper Jansen promoveert op dinsdag 21 juni aan het UMC Utrecht. Naar aanleiding daarvan wordt dezelfde dag een minisymposium georganiseerd met internationale sprekers over prionziekten. Het symposium vindt plaats in het UMC Utrecht en is vrij toegankelijk. Meer informatie: http://www.umcutrecht.nl/subsite/pathology/