Vrouwen met PCOS vaak naar huis gestuurd met de pil; expert is kritisch

Vrouwen met PCOS zitten vaak met hun handen in het haar. De meest voorkomende hormonale aandoening onder vrouwen brengt niet alleen vruchtbaarheidsproblemen, maar ook mentale en fysieke klachten met zich mee. Toch bieden huisartsen vaak weinig hulp, terwijl sociale media juist overlopen van onbewezen behandelingen. Wat werkt dan wel? NRC zocht het uit.

PCOS (polycysteus-ovarium-syndroom) treft 10 tot 15 procent van de vrouwen en zorgt voor een hormonale disbalans. Dit kan leiden tot uitblijvende menstruaties, acne, overbeharing, overgewicht en zelfs depressie. Toch krijgen veel vrouwen te horen dat ze ‘gewoon de pil moeten slikken’ en pas terug mogen komen als ze zwanger willen worden. Maar de pil is geen geneesmiddel voor PCOS, benadrukt professor en gynaecoloog Joop Laven van Erasmus MC. Hij is ook een voorzitter van de internationale richtlijn PCOS. Huisartsen geven hiermee ook de indruk dat PCOS een vruchtbaarheidsziekte is, terwijl hart- en vaatziekten en diabetes ook op de loer liggen.

Wondermiddelen

Omdat medische hulp tekortschiet, zoeken veel vrouwen hun heil online. Diëten, yoga en supplementen zoals inositol en magnesium worden aangeprezen als wondermiddelen. De officiële PCOS-richtlijn stelt dat inositol mogelijk helpt, maar Laven waarschuwt: harde wetenschappelijke bewijzen ontbreken. Dure ontlastingsonderzoeken en supplementen beloven veel, maar leveren weinig op.

Vitamine D

Wat helpt wél? Gezonde voeding en gewichtsbeheersing spelen een grote rol, legt Laven uit. Crashdiëten of rigoureuze voedselbeperkingen zijn zinloos; de Schijf van Vijf volgen werkt beter. Ook vitamine D-supplementen kunnen nuttig zijn, vooral omdat veel vrouwen in Nederland hieraan een tekort hebben. Ook vrouwen met een kinderwens hebben een gezond B6- en B12-niveau nodig. “Maar als je gezond leeft, heb je dat.” Afvallen is een ander verhaal voor vrouwen met PCOS. Dat is bij hen complexer, waardoor ze speciale afvalprogramma’s niet afmaken. Vrouwen die het programma wel afronden, vallen niet meer dan 5 procent af.

Hormoonpreparaten zijn een optie voor vrouwen met een actieve kinderwens. Sommigen ervaren bovendien dat PCOS-symptomen afnemen na een zwangerschap. Laven ziet ook een structurele oplossing: betere voorlichting door huisartsen en betaalbaarder gezond voedsel. Pas dan krijgen vrouwen met PCOS écht de zorg die ze nodig hebben.