Korte vragenlijst risicovol

TILBURG - Korte vragenlijsten worden steeds vaker gebruikt bij uiteenlopende testen, zoals bij personeelsselectie en psychische en medische diagnostiek. Uit het promotieonderzoek van NWO-onderzoeker Peter Kruyen van de Universiteit van Tilburg blijkt echter dat deze tests grote risico's met zich meebrengen.

Kruyen voerde voor zijn onderzoek computersimulaties uit, die voor verschillende testlengtes uitrekenden in welke mate de test herhaaldelijk dezelfde uitkomst geeft en dus tot een zelfde beslissing voor een individuele respondent leidt. "Een van mijn studies laat bijvoorbeeld zien dat met 40 vragen voor 70 procent van de respondenten met grote zekerheid de juiste beslissing wordt genomen. Dit percentage daalt naar 40 procent wanneer er maar 10 vragen gebruikt worden", aldus Kruyen.

Korte vragenlijsten hebben als voordeel dat ze tijd en geld besparen en dat ze patiënten minder belasten. In wetenschappelijk onderzoek leveren ze daarnaast wel betrouwbare gegevens op, wat het idee geeft dat ze ook voor individueel onderzoek gebruikt kunnen worden. Dit kan dus leiden tot een onrechte diagnosticeren van een patiënt of de bepaling dat een behandeling aanslaat waar dat niet het geval is.

Kruyen stelt daarom dat korte tests niet gebruikt zouden moeten worden bij individuele diagnoses en adviseert zowel testconstructeurs en testgebruikers om meer aandacht aan de risico's ervan te besteden. "Het zou ook helpen als respondenten de nodige scepsis tonen wanneer zij geconfronteerd worden met een korte test of vragenlijst."

© Nationale Zorggids / Ype van Woersem