Zorgkosten kunnen omlaag door dorpsondersteuner in te zetten in de regio

Uit onderzoek van de Aletta Jacobs School of Public Health blijkt dat zorgkosten afnemen als er een dorpsondersteuner actief is in het dorp. Op verschillende plaatsen in Groningen zetten dorpsbewoners zich in om het welzijn en de leefbaarheid in eigen omgeving op peil te houden en te verbeteren. Eén van de initiatieven om krimp en vergrijzing het hoofd te bieden is de introductie van de dorpsondersteuner. Dit meldt de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). 

De dorpsondersteuner is een persoon die zich inzet voor het dorp om de leefbaarheid te optimaliseren. De dorpsondersteuner houdt zich veelal bezig met de organisatie van informele zorg, legt verbinding tussen sociaal en medisch domein, staat dorpsbewoners bij in hun relaties met zorgorganisaties en overheid en/of zet zich in voor de versterking van het verenigingsleven en de organisatie van (andere) sociale activiteiten.

Uit het onderzoek van de Aletta Jacobs School of Public Health is gebleken dat door inzet van de dorpsondersteuner de zorgkosten verlagen en de werkdruk van bijvoorbeeld de huisarts afneemt. Dit komt met name omdat de dorpsondersteuner vraag en aanbod naar informele en formele zorg aan elkaar koppelt. Tevens zijn er aanwijzingen dat vroegtijdige inzet van vrijwilligers hogere kosten op langere termijn kan voorkomen. Ook draagt de dorpsondersteuner positief bij aan het welzijn en de leefbaarheid in de geëvalueerde dorpen.

Hoewel de diensten van de dorpsondersteuner waardevol zijn, is het onwaarschijnlijk dat deze tot stand komen door marktwerking. Overheidssteun in de vorm van (structurele) subsidie is daarom noodzakelijk om dorpsondersteuningsprojecten (ook op de lange termijn) te laten slagen.

Achtergrond van het onderzoek

Vanuit de Vereniging Groninger Dorpen is, in samenspraak met Healthy Ageing Network Northern Netherlands (HANNN), als onderdeel van de regiegroep Personalised and Customised Health (PCH), de wens geuit om de functie van de dorpsondersteuner in drie dorpen te evalueren en indicatieve maatschappelijke kosten en baten te onderzoeken. Het gaat om de bewonersinitiatieven van Dorpshuis Onderdendam, DörpsZörg Ulrum en Wedde Dat ’t Lukt.

Economische en maatschappelijke baten zijn groter van de kosten

Uit het onderzoek blijkt dat de maatschappelijke en economische baten van de dorpsondersteuner groter zijn dan de maatschappelijke en economische kosten. De dorpsondersteuner verhoogt het welzijn van dorpsbewoners en verlaagt de zorgkosten. Dat is goed voor iedereen in de regio. De Aletta Jacobs School of Public Health is een samenwerkingsverband tussen de Rijksuniversiteit Groningen, het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en de Hanzehogeschool en is de trotse vaandeldrager van healthy ageing in Noord-Nederland.

Door: Nationale Zorggids