Collageen

Collageen is een natuurlijk voorkomend eiwit dat voorkomt in het bindweefsel van mensen en (zoog)dieren. Collageen bevat 30% van het eiwit in ons lichaam en 70% van het eiwit in onze huid. Het collageen bestaat uit meer dan 1.000 aminozuureenheden, waarvan de meest voorkomende soorten zijn glycine, proline, hydroxyproline en arginine. Collageen komt van het Griekse woord kólla, hetgeen lijm betekent. Deze ‘lijm’ houdt dus alles bij elkaar.

Collageen in het kort uitgelegd

Van nature kun je collageen zelf aanmaken in het lichaam door voldoende vitamine C, glycine en proline binnen te krijgen. Vitamine C krijg je binnen door genoeg fruit en groenten te eten, terwijl je glycine en proline juist binnenkrijgt via eiwitrijk voedsel. Je kunt ook bottenbouillon drinken om rechtstreeks collageen op te nemen. Aangezien verschillende collageentypes geconcentreerd voorkomen in botten, pezen en vlees helpt het langdurig koken hiervan om het collageen eruit te halen. Het resultaat is een bouillon dat natuurlijke collageen bevat. Runderbouillon bevat collageen type 1 en kippenbouillon type 2 collageen. We leggen hieronder de verschillende types uit. 

De verschillende types collageen

Collageen kan onderverdeeld worden in drie types met de volgende kenmerkende eigenschappen:

  • Type I: Dit type komt het meest voor in het lichaam, namelijk voor zo’n negentig procent. Type I heeft voornamelijk effect op de pezen, botten en gewrichten.
  • Type II: Het tweede type beïnvloedt het kraakbeen, aangezien het de elasticiteit en trekkracht verbetert.
  • Type III: Type III heeft voornamelijk invloed op de huid. Het zorgt voor huidelasticiteit en gaat veroudering tegen. Dit type komt vaak samen voor met type I. Naast de huid, bevindt type III zich ook in de longen, lever en bloedvaten.

De effecten van het verlies van collageen

Naarmate je ouder wordt, neemt de aanmaak van collageen ieder jaar steeds meer af. Deze afname is zo’n één procent per jaar vanaf je dertigste. Op een gegeven moment wordt er nog maar amper collageen aangemaakt. Aangezien dit eiwit een belangrijke functie heeft in het lichaam, kun je duidelijke verschillen merken wanneer de productie afneemt. Huidveroudering zal bijvoorbeeld toenemen, want de elasticiteit van de huid wordt minder. Ook kunnen nagels brozer worden en kan het haar er doffer uit gaan zien. Er zijn zelfs vermoedens dat de verminderde collageenproductie de spieren stijver kan maken.

Wat is de rol van collageen?

Je lichaam gebruikt aminozuren voor de opbouw van botten, spieren, kraakbeen, haar, huid en bindweefsel. Er zijn diverse soorten aminozuren maar het type dat in collageen zit, komt het meest voor in je lichaam dankzij functie die ze hebben in de vorming van bindweefsels. Denk daarbij dus aan je huid, haar, nagels, pezen, kraakbeen en botten. Naarmate je ouder wordt, neemt de lichaamseigen productie van collageen langzaam af. Dat betekent dat je vanaf je 30e levensjaar ieder jaar zo’n 1% collageen verliest. Het kan daarom zinvol zijn om als aanvulling op je dagelijkse voeding een collageen supplement in te nemen.

Vermijd roken en zon

Als je je collageen op pijl wilt houden, is het ook belangrijk bepaalde dingen te vermijden. De belangrijkste hiervan zijn roken en zon. Nicotine zorgt voor vernauwing van bloedvaten waardoor er minder voedingsstoffen en zuurstof naar de huid worden vervoerd. En geeft het een verlaging van vitamine C die nodig is voor de aanmaak van collageen. Zonlicht heeft vooral invloed op de elastine. Dat beschadigt onder invloed van zon waardoor je onder andere rimpels krijgt.