Beïnvloeding brancheorganisaties tijdens contractonderhandelingen mag niet

Brancheorganisaties in de zorgsector hebben ruimte om hun leden, zorgaanbieders en zorgverzekeraars, bij te staan in hun individuele onderhandelingen over de zorgcontracten. Maar er zijn grenzen. Zo mogen brancheorganisaties tijdens de onderhandelingen geen concurrentieverstorende adviezen en informatie geven aan hun leden. De mogelijkheden en grenzen heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) beschreven in de concept ‘Leidraad Brancheorganisaties en zorgcontractering’. Betrokken organisaties en anderen mogen de komende weken reageren op deze concept leidraad. Dit meldt ACM.

Martijn Snoep, bestuursvoorzitter van de ACM: “Zorgaanbieders en zorgverzekeraars moeten zelfstandig onderhandelen binnen de ruimte die de wetgever bepaalt. Daarmee kunnen zorgaanbieders de zorg bieden die past bij wat er nodig is in een regio. Ook is het nodig dat de onderhandelingen tijdig zijn afgerond. Alleen op die manier kunnen verzekerden aan het einde van het jaar goed geïnformeerd een besluit nemen over hun zorgverzekering. Brancheorganisaties mogen hun leden helpen, maar niet beïnvloeden. In deze Leidraad geeft de ACM met concrete voorbeelden aan wat wel en niet is toegestaan.”

Individuele onderhandelingen

Zorgverzekeraars kopen zorg in bij verschillende zorgaanbieders, bijvoorbeeld ziekenhuizen, klinieken, huisartsen, logopedisten en psychologen. Vorig jaar startte de ACM een onderzoek naar beïnvloeding door brancheorganisaties van de individuele onderhandelingen tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Een aantal brancheorganisatie bleek hun leden te adviseren over bijvoorbeeld te vragen prijzen, volumes en vergoedingen van kosten. Dit verstoort het individuele onderhandelingsproces.

De ACM zag echter ook dat er mogelijk nog onduidelijkheden waren over de ruimte die brancheorganisaties hebben om hun leden in de onderhandelingen bij te staan. Daarbij speelden verschillende ontwikkelingen een rol; de nasleep van de coronapandemie, het Integraal Zorgakkoord, de onzekerheid over hoge energielasten en mogelijke cao-afspraken over hogere lonen. De ACM heeft met een aantal brancheorganisaties gesprekken gevoerd over wat wel en niet is toegestaan en daarmee haar onderzoek afgerond.

Wat mogen brancheorganisaties wel en wat niet?

De ACM wil voorkomen dat er in de komende contractperiode onduidelijkheid is over wat volgens de concurrentieregels wel en niet is toegestaan. Brancheorganisaties mogen hun leden bijstaan in de onderhandelingen, zolang die activiteiten het onderhandelingsproces tussen individuele zorgverzekeraars en aanbieders niet verstoren. Ze mogen bijvoorbeeld hun leden informeren over relevante regelgeving of wijzen op de nieuwe Handvatten Contractering en Transparantie gecontracteerde zorg van de NZa. Maar ze mogen geen adviezen geven over prijzen en volumes in de contractering, of concurrentiegevoelige informatie met hun leden delen.

Door: Nationale Zorggids