Zorgverzekeraars vergoeden onbewezen therapieën via aanvullende pakketten
Wie een aanvullende zorgverzekering afsluit, betaalt ongemerkt vaak mee aan alternatieve behandelingen zonder wetenschappelijke basis. Denk aan bioresonantie, chiropraxie of orthomoleculaire therapie. Volgens een onderzoek van Follow the Money (FTM) geven sommige therapeuten bovendien medische adviezen die niet kloppen en declareren ze creatief bij zorgverzekeraars. Dit meldt Follow the Money.
Uit het onderzoek blijkt dat behandelaars regelmatig buiten hun deskundigheid treden. Zo noemt een chiropractor zich ‘specialist in neurologie’, beweert een orthomoleculair therapeut Parkinson te kunnen behandelen en gebruikt een natuurgeneeskundige een wichelroede tegen ‘elektrosmog’. Ook bieden sommigen CEASE-therapie aan, een zogenoemde homeopathische behandeling van autisme waarvoor geen enkel bewijs bestaat. Omdat verzekeraars alternatieve zorg vergoeden via hun aanvullende pakketten, lijken deze behandelingen onterecht veilig en betrouwbaar.
Beperkt toezicht
En het toezicht op deze behandelaars is slechts beperkt. Beroepsverenigingen stellen eigen regels op, maar kunnen die nauwelijks controleren. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) kan hier nauwelijks op ingrijpen, omdat de meeste behandelaren niet in het BIG-register staan. Inspecteurs zijn dus afhankelijk van meldingen door bijvoorbeeld gedupeerden, waarvan er jaarlijks zo’n vijftig binnenkomen.
Omdat verzekeraars alternatieve zorg vergoeden via de aanvullende verzekering, lijkt het alsof de therapieën veilig en betrouwbaar zijn. In werkelijkheid is het toezicht beperkt. Beroepsverenigingen stellen eigen regels op, maar controleren die nauwelijks. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) grijpt alleen in bij ernstige risico’s, en dat gebeurt zelden.
Fraude en winstmodel voor zorgverzekeraars
Sommige therapeuten gebruiken andere codes om behandelingen vergoed te krijgen die eigenlijk zijn geschrapt. Zo worden massages of reïncarnatietherapie gedeclareerd als ‘shiatsu’ of ‘psychosociale therapie’. Een natuurgeneeskundig behandelaar maakt bij zijn declaraties naar zorgverzekeraars geen onderscheid tussen seances met doden of voedingsadviezen. Ook verkopen veel behandelaars supplementen tijdens hun consulten, vaak van merken waarmee ze zelf samenwerken. Beroepsverenigingen zijn hiervan op de hoogte en benadrukken dat zulke fraude ten strengste verboden is. “Ik weet zelfs van bijeenkomsten waar therapeuten met zijn allen bespraken welke codes ze konden gaan gebruiken nadat hun eigen code geschrapt werd.”
Voor verzekeraars is het vergoeden van alternatieve zorg winstgevend, aldus FTM. Aanvullende verzekeringen zijn vaker en vaker voorzien van commerciële inhoud. Waar het basispakket een vast aanbod heeft, bestaan aanvullende pakketten uit behandelingen die verzekeraars zelf mogen uitkiezen. Ook de premiehoogte mogen ze zelf invullen.
‘Zorgverzekeraars dragen bij aan misleiding’
Anesthesioloog Catherine de Jong van de Vereniging tegen de Kwakzalverij noemt deze gang van zaken onverantwoord: “Door onbewezen therapieën te vergoeden, geven verzekeraars een stempel van betrouwbaarheid. Ze dragen zo bij aan misleiding van patiënten en ondermijnen het vertrouwen in de reguliere zorg.”