Particuliere zorgvilla’s voor ouderen schieten uit de grond, maar bieden twijfelachtige zorg

De particuliere ouderenzorg groeit razendsnel. Nu de overheid bewust het aantal verpleeghuisplekken beperkt en verzorgingshuizen vrijwel verdwenen zijn, nemen commerciële partijen de ruimte in. Steeds meer kwetsbare ouderen wonen daardoor in particuliere zorgvilla’s. De uitstraling is vaak luxueus, maar de kwaliteit van zorg laat te wensen over, waarschuwt Verenso. Dit meldt Follow the Money.

Een voorbeeld is Het Andere Wonen in Landgraaf. De moeder van Eline woonde er haar laatste maanden. Wat begon als een opluchting – een nieuw, betaalbaar appartement mét zorg – werd al snel een bron van zorgen. Haar moeder was vaak angstig en voelde zich onveilig. Achteraf bleek dat niet onterecht. Er ontbrak deskundig personeel en bewoners werden aan hun lot overgelaten, aldus Eline.

Fors betalen voor koffiemoment

Follow the Money onderzocht 200 zorgbedrijven, waarvan minder dan 50 procent recente jaarcijfers had. De helft daarvan maakte meer dan 5 procent winst en een vijfde zelfs meer dan 10 procent. Bedrijven verdienen aan huur, zorgbudgetten en servicekosten. Het Andere Wonen in Landgraaf vraagt zelfs 75 euro per maand extra voor een dagelijks “lekkernijmoment”. Oprichter Arno van den Berg vindt dat niet kunnen. Zijn franchise is er zo op gericht dat ondernemers hulp krijgen bij het opstarten van hun locatie, maar alle verantwoordelijkheid ligt daarna volledig bij de ondernemer. In Landgraaf is dat de niet geheel onomstreden Connie Wintjens. Inmiddels houdt het hoofdkantoor haar locatie goed in de gaten.

Het toezicht op deze sector schiet ernstig tekort. Kleine wooninitiatieven die werken met persoonsgebonden budgetten (pgb’s) blijven vaak buiten beeld. Iedereen kan in principe een zorgvilla starten en een medische achtergrond is niet vereist. Als het misgaat, is er vaak geen direct aanspreekpunt.

Specialist ouderengeneeskunde

Ook huisartsen trekken aan de bel. Ze voelen zich overbelast omdat particuliere huizen hun medische verantwoordelijkheid niet goed organiseren. In tegenstelling tot verpleeghuizen ontbreekt vaak een vast zorgteam met specialisten ouderengeneeskunde. En dat terwijl mensen in verpleeghuizen intensieve zorg nodig hebben van gespecialiseerd personeel. Er zou altijd een specialist ouderengeneeskunde in huis moeten zijn.

Toch zijn er ook positieve voorbeelden. Zo richt Dagelijks Leven, met 104 locaties verspreid door het land, zich op ouderen met een kleinere portemonnee. Volgens bestuurder Jeroen Kleinjan is standaardisatie de succesformule. Ze leveren goede zorg én maken winst, zonder de cliënt uit het oog te verliezen: er is een hoogopgeleid gespecialiseerd team met op elke locatie een specialist ouderengeneeskunde en verpleegkundig specialist. “Meer dan 99 procent van onze bewoners kan tot het einde bij ons blijven wonen”, zegt Kleinjan. En waar 80 procent van de particuliere verpleeghuizen een huur van meer dan 1.150 euro per maand vraagt, kost een kamer bij Dagelijks Leven maandelijks 900 euro, inclusief servicekosten. Dit is een duidelijk contrast met bijvoorbeeld zorgvilla Marijke Elisabeth van Zorggroep Laren, waar bewoners maandelijks 5.585  euro kwijt zijn aan huur.

Doorvragen

 Ouderen en familieleden die op zoek zijn naar een plek in de particuliere ouderenzorg doen er volgens Verenso goed aan om door te vragen: vraag naar het soort personeel, het soort deskundigen en vraag naar het zorgplan bij een toenemende zorgbehoefte of gedragsproblemen. Per Saldo voegt daaraan toe dat het belangrijk is voor pgb-houders om hun rechten en plichten te kennen.