ROME (Novum/AP) - De Verenigde Naties zaten er naast, toen ze in 2009 meldden dat een miljard mensen in de wereld honger leden. In werkelijkheid ligt het cijfer meer in de buurt van de 870 miljoen. Dat zeggen de drie voedselorganisaties van de VN in een dinsdag verschenen rapport.
De Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) wijt de te hoge schatting aan gebrekkige onderzoeksmethoden en gegevens. Sterk verbeterde methoden en statistieken hebben ertoe geleid dat het aantal hongerigen nu op 870 miljoen wordt geschat. Dat zijn er nog altijd veel te veel, stellen de hoofden van de FAO, het Internationaal Fonds voor Landbouwontwikkeling (IFAD) en het Wereldvoedselprogramma (WFP) in het voorwoord van het rapport.
"We vinden het volstrekt onacceptabel dat, in de huidige wereld van ongekende technische en economische mogelijkheden, meer dan honderd miljoen kinderen onder de 5 jaar ondergewicht hebben en daardoor niet in staat zijn hun sociaal-economische en menselijke mogelijkheden volledig te realiseren", schrijven ze.
Het nieuws dat een miljard mensen - een zesde van de wereldbevolking - ondervoed was haalde in 2009 menige voorpagina. De FAO belegde een speciale top en VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon ging een dag in hongerstaking om zijn solidariteit met de miljard hongerigen te betuigen. De G-8 zegde ruim vijftien miljard euro toe voor de hongerbestrijding.
Het jaarlijkse VN-rapport over voedselonveiligheid in de wereld (SOFI) is dit keer grotendeels gewijd aan de te hoge schatting van drie jaar geleden. Het goede nieuws, aldus de voedselorganisaties, is dat het aantal mensen dat honger lijdt sinds 1990 gestaag is gedaald, in plaats van gestegen, al hebben de voedselcrises van 2007-2008 en de wereldwijde economische terugval de daling vertraagd.
Volgens de FAO zijn de verkeerde cijfers mede het gevolg van de druk die regeringen op de VN uitoefenden om snel met een schatting te komen van het aantal mensen dat als gevolg van de hoge voedselprijzen in combinatie met de economische terugval het gevaar liep ondervoed te raken.
"Er bestond grote vrees dat de combinatie van lagere inkomens en hogere prijzen voor aanzienlijke ondervoeding zou zorgen", zegt Kostas Stamoulis, directeur van de afdeling landbouwontwikkeling van de FAO. Inmiddels weet volgens hem niemand zeker 'of het aantal van een miljard in een bepaalde periode feitelijk is bereikt'. Stamoulis legt uit dat het onderzoek van de VN-organisaties zich eigenlijk richt op het vaststellen van cijfers over chronische honger en niet op uitschieters als gevolg van tijdelijke voedseltekorten en prijsstijgingen.
Wat de VN destijds niet konden weten is welke maatregelen regeringen zouden nemen om de armste mensen te beschermen tegen de gevolgen van de crises en hoe individuele gezinnen zouden schipperen, bijvoorbeeld door te bezuinigen op andere zaken, om ervoor te zorgen dat er voldoende eten op tafel stond, zegt Jomo Kwame Sundaram, FAO-onderdirecteur voor economische en sociale ontwikkeling.
Al in 2010 stelde de FAO dat het aantal hongerigen in de wereld was gedaald naar 925 miljoen, zonder overigens een verklaring te geven voor dat cijfer. En voor dit jaar zijn de voedselorganisaties aan de hand van nieuwe onderzoeksmethoden en herziene statistieken uitgekomen op 870 miljoen hongerigen. Op basis van die methoden en statistieken zijn alle cijfers vanaf 1990 bijgesteld. Vreemd genoeg zijn de VN er nu achter gekomen dat het aantal ondervoede mensen wel degelijk een miljard heeft bedragen, maar dat was in de periode 1990-1992. Destijds werd het aantal hongerigen op 848,4 miljoen geschat.
