Sinds 1 januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de inrichting van de toegang tot zorg en ondersteuning voor jongeren en hun gezinnen. Deze nieuwe situatie biedt kansen om meer samenhang te realiseren tussen zorg, onderwijs, veiligheid, werk en inkomen. Samenwerkende jeugdinspecties onderzoeken nu hoe de toegang tot jeugdhulp vanuit de wijkteams is geregeld. Dit melden de samenwerkende inspecties: de Inspectie Jeugdzorg, Inspectie voor de Gezondheidzorg, Inspectie Veiligheid en Justitie, Inspectie van het Onderwijs, Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
De inspecties zijn in 2014 een meerjarig toezichtproject gestart naar de toegang tot zorg en ondersteuning. In 2014 hebben de activiteiten zich vooral gericht op de toegang tot (gespecialiseerde) jeugdhulp vanuit de wijkteams. Daartoe deden de inspecties eind 2014 en begin 2015 onderzoek in twee plaatsen waar de gemeentelijke toegang tot zorg en ondersteuning al in de praktijk werd uitgevoerd vanuit een Centrum voor Jeugd en Gezin. Daarnaast werden twintig wijkteams door het hele land bezocht, waarbij vragen werden gesteld over organisatie, werkwijze, inrichting van de toegang en verdeling van de verantwoordelijkheden.
Een groot deel van het onderzoek vond plaats vóór 1 januari 2015; de inrichting van de toegang tot jeugdhulp was op dat moment nog volop in ontwikkeling. De inspecties constateren dat er op het niveau van regio’s en gemeenten in korte tijd veel is gerealiseerd. Er zijn veel goede voorbeelden van samenwerking. Verder is de wijze waarop gemeenten de toegang tot zorg en ondersteuning hebben georganiseerd divers. Niettemin zijn er 4 thema’s te benoemen die voor elke situatie relevant zijn: jeugdigen en gezinnen moeten bij wijkteams in beeld zijn, de medewerkers moeten de veiligheid van de jeugdigen borgen, de regierol wordt ingevuld door jongeren, gezinnen en wijkteams samen en er is een brede deskundigheid van medewerkers vereist.
De gemeentelijke toegang is, kortom, nog volop in ontwikkeling. Binnen de wijkteams zal aandacht en tijd nodig zijn om invulling te geven aan doelen als preventief werken, stimuleren van eigen kracht en het scheppen van samenhang in zorg, onderwijs, werk, inkomen en veiligheid. De 4 eerder genoemde thema’s spelen hierbij een belangrijke rol. De inspecties besteden in 2015 opnieuw aandacht aan het onderwerp Toegang, ditmaal met een focus op ’het vroegtijdig signaleren van onveiligheid’.
© Nationale Zorggids
