Tanden en kiezen vaak onnodig verwijderd bij hoofd-halskanker

Om te voorkomen dat er botinfecties ontstaan door bestraling bij hoofd-halskanker, krijgen patiënten vaak het advies om hun tanden en kiezen te trekken. Uit onderzoek van tandarts Doke Buurman blijkt echter dat dit in 74 procent van de tanden en kiezen helemaal niet had gehoeven. Dit komt met name door de hoge tijdsdruk voor tandartsen die snel moeten beslissen welke tanden of kiezen ze verwijderen, terwijl ze het bestralingsplan nog niet in handen hebben. Dit meldt Maastricht UMC+. 

Patiënten met hoofd-halskanker krijgen na bestraling vaak ook beschadigde tanden. Hierdoor kan een botinfectie ontstaan, waardoor ze nog meer zorg nodig hebben. Het preventief trekken van tanden en kiezen kan dit grotendeels voorkomen. Tot nu toe is er eigenlijk maar weinig bewijs voor de effectiviteit van het verwijderen hiervan om een botinfectie te voorkomen, terwijl de nadelige gevolgen aanzienlijk zijn: patiënten kunnen minder goed kauwen en slikken, wat leidt tot gewichtsverlies. En dit heeft weer een negatief effect op de behandeluitkomst.

Hoge tijdsdruk

Volgens Buurman moeten tandartsen vaak onder hoge tijdsdruk de tanden verwijderen. Patiënten moeten na hun kankerdiagnose zo snel mogelijk starten met bestraling, maar de wonden die zijn ontstaan door het verwijderen van tanden en kiezen hebben ook minstens tien dagen nodig om te herstellen. “De tandarts moet dus razendsnel beslissen welke tanden of kiezen verwijderd worden en moet daarvoor weten wat de bestralingsdosis wordt”, legt Buurman uit. Met de kennis daarover, kunnen tandartsen inschatten wat het risico is op een botinfectie. “Maar omdat het precieze bestralingsplan dan vaak nog niet gereed is én er wel grote haast is, maken we een inschatting. Geen ideale situatie.” Achteraf gezien zijn 1.274 van de 1.759 kiezen en tanden ten onrechte getrokken.

Gerichter preventief verwijderen

De tandarts van het Maastricht UMC+ pleit voor andere manier om gerichter preventief te verwijderen. Artsen en radiotherapeuten kunnen niet gedwongen worden om sneller een bestralingsplan te maken, dus dat is niet de oplossing. Met de uitkomsten van dit onderzoek is het de bedoeling om betere richtlijnen op te stellen zodat tandartsen een weloverwogen keuze kunnen maken welke tanden en kiezen ze wel of niet moeten verwijderen.

Door: Nationale Zorggids / Johanne Levinsky