Moleculaire veranderingen in de hersenen verschillen voor depressie en suïcide

Nieuw onderzoek van forensisch patholoog Lin Zhang toont aan dat er verschillende moleculaire veranderingen in de hersenen ten grondslag liggen aan suïcide en depressie. Sommige moleculaire veranderingen blijken namelijk specifiek te zijn voor zelfdoding. Dit is het geval voor verschillende aandoeningen die gepaard gaan met zelfdoding, zoals major depression, manische depressiviteit en schizofrenie. Dit meldt het Nederlands Herseninstituut. 

Ieder jaar sterven 700.000 mensen wereldwijd aan suïcide. In Nederland vallen er jaarlijks zo’n 2.000 slachtoffers. Hoewel het een taboe is om hierover te spreken, laten de cijfers zien dat dit anders moet. Het aantal zelfdodingen is bijna driemaal hoger dan het aantal dodelijke verkeersslachtoffers. Daarnaast is het aantal pogingen tot zelfdoding nog 20 maal hoger dan het aantal geslaagde suïcides. Het ontbreekt de medische wereld aan effectieve geneesmiddelen.

Antidepressiva niet effectief

In 90 procent van de suïcideslachtoffers is er sprake van onderliggende psychiatrische problematiek, zoals depressie, schizofrenie of andere psychiatrische stoornissen. Zelfdoding gaat vaak samen met depressie en daarom wordt het vaak gezien als een symptoom. Antidepressiva blijken hier niet effectief tegen en kunnen vooral in het begin het risico erop zelfs vergroten. Nieuw onderzoek van Zhang toont dan dat er ook moleculaire veranderingen in de hersenen zijn die voor depressie en suïcide verschillend zijn.

Moleculaire veranderingen

Op 25 oktober 2023 promoveert forensisch psycholoog Lin Zhang op het proefschrift ‘Molecular Pathology of Suicide: A postportem study’. Promotoren waren professor Dick Swaab van het Nederlands Herseninstituut en professor Paul Lucassen van de Universiteit van Amsterdam. Het onderzoek van Zhang resulteert in veel nieuwe inzichten over de moleculaire veranderingen in de hersenen bij zelfdoding.

Zo blijken sommige moleculaire veranderingen specifiek te zijn voor suïcide, bijvoorbeeld voor verschillende aandoeningen die gepaard gaan met zelfdoding, zoals major depression, manische depressiviteit en schizofrenie. De veranderingen vinden plaats in de ‘purinereceptoren’ in verschillende hersengebieden en celtypes, en zijn betrokken bij de diverse stadia van suïcidaal gedrag zoals suïcidale gedachten, eenmalige of herhaalde pogingen tot zelfdoding of suïcide.

Donoren Hersenbank

Voor het onderzoek is gekeken naar de hersenen van donoren van de Nederlandse Hersenbank die waren overleden door euthanasie. De moleculaire veranderingen die bij donoren bestand waren tegen suïcide kunnen de basis zijn voor therapeutische targets. Deze nieuwe onderzoekslijn in het Nederlands Herseninstituut kan leiden tot de ontwikkeling van nieuwe, effectieve geneesmiddelen tegen suïcidaal gedrag.

Door: Nationale Zorggids
Afbeelding: Nederlands Herseninstituut