In Nederland komt het weinig voor dat mensen organen doneren na euthanasie. De voornaamste reden hiervoor is dat weinig mensen geschikt zijn voor donatie. Vaak hebben mensen die euthanasie willen kanker en vallen daardoor af. Een handvol Nederlanders is geschikt voor deze vorm van orgaandonatie, voornamelijk mensen met een spier- of zenuwaandoening. Ook zijn er veel mensen die na euthanasie geen organen willen afstaan. Zij willen in hun eigen omgeving overlijden en dat kan niet als ze doneren. Dat moet in het ziekenhuis gebeuren waarbij de familie maar vijf minuten de tijd heeft om afscheid te nemen, want organen moeten direct na het overlijden getransplanteerd worden.

De procedure rondom orgaandonatie na euthanasie is ingewikkeld. De uitvoering van euthanasie en een orgaandonatie tezamen maakt het des te meer ingewikkeld. Ook roept het morele vraagstukken op waar nog niet altijd een antwoord op is. Daarom heeft Gert van Dijk van het Erasmus MC samen met collega's van het Maastricht UMC een informele handleiding opgesteld. Meer informatie is er op dit moment niet beschikbaar. Naast de complexe procedures zijn er ook praktische obstakels. Een euthanasiepatiënt kan bijvoorbeeld te ziek zijn om medische keuringen te ondergaan en daarbij willen niet alle ziekenhuis er mee van doen hebben, mede door de juridische aansprakelijkheid.

Onlangs ontstond er een unieke situatie in Rotterdam toen een euthanasiepatiënt aan vijf andere patiënten een orgaan kon schenken. Het Erasmus MC werkte hierbij samen met de Levenseindekliniek. De euthanasie werd uitgevoerd door een arts van de kliniek. De patiënt kon onder andere zijn lever, nieren en alvleesklier afstaan. Normaal gesproken zijn er slechts drie organen geschikt, maar bij deze man bleken het meer te zijn. Ook het feit dat de euthanasie in het ziekenhuis werd uitgevoerd door een externe arts is uniek. 

©Nationale Zorggids