Wie eenmaal besmet is met het virus dat Pfeiffer veroorzaakt, raakt dit niet meer kwijt. Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) ontdekten een truc waarmee deze indringer het afweersysteem te slim af is. Dat meldt het LUMC.
Meer dan 90 procent van de volwassenen is besmet met het virus dat de ziekte van Pfeiffer kan veroorzaken. Dit Epstein-Barr-virus, dat behoort tot de herpesvirussen, houdt zich na besmetting levenslang schuil in bepaalde witte bloedcellen (de B-cellen). Er waren al een aantal manieren bekend waarmee het virus ons afweersysteem misleidt. Daar komt nu de ‘suikerspintruc’ bij. “Als het Epstein-Barr-virus een cel besmet, zorgt het dat er een merkwaardig eiwit wordt aangemaakt dat lijkt op een suikerspin”, vertelt dr. Maaike Ressing van de afdeling Moleculaire Celbiologie van het LUMC. Dit zogenoemde glycoproteïne 150 (gp150) bestaat voor het grootste deel uit suikers. “Het virus zorgt er vervolgens voor dat dit gp150 terechtkomt op de buitenkant van de cellen waarin het zit. Hierdoor ziet het afweersysteem niet meer dat deze cellen door een virus besmet zijn.”
Met deze nieuwe kennis kan niet meteen een therapie tegen het virus worden over ontworpen. “Dat is nog een hele stap verder, maar wel een belangrijk doel van ons. We bestuderen virussen om beter te begrijpen hoe ze het voor elkaar krijgen zich staande houden in een gastheer. Die kennis is nodig om te kijken hoe je kunt ingrijpen in die processen”, aldus Ressing.
Wie als kind besmet raakt met het Epstein-Barr-virus, ondervindt vaak alleen griepachtige verschijnselen. Bij jongeren en volwassenen kan het virus de ziekte van Pfeiffer veroorzaken, met onder meer langdurige vermoeidheid. Het wordt ook wel ‘kissing disease’ genoemd, omdat mensen doorgaans geïnfecteerd raken door besmet speeksel. Meestal verdwijnen de symptomen vanzelf, een gerichte behandeling is er nog niet.
Bij mensen met een sterk verminderde afweer en in delen van Afrika en Zuidoost-Azië kan het Epstein-Barr virus ook betrokken zijn bij het ontstaan van kwaadaardige tumoren, met name lymfomen (lymfeklierkanker). Interessant is dat kankercellen soortgelijke suikerspintrucs gebruiken. Een ‘suikerlaagje’ aan de buitenkant van de kankercel kan bijvoorbeeld uitzaaiingen bevorderen. Voor verder onderzoek wordt er daarom ook samengewerkt met kankeronderzoekers.
©Nationale Zorggids
