Ongeveer één op de acht medisch specialisten in Nederland heeft last van burnoutklachten of een verhoogd risico op een burnout. Bij AIOS (Artsen In Opleiding tot Specialist) ligt dit aantal zelfs nog hoger. Voor een gemiddeld ziekenhuis betekent dit dat circa 25 medisch specialisten last hebben van burnoutklachten. Wat betekent dit voor de patiëntveiligheid? Deze vraag en andere vragen stonden centraal in het onderzoek van drs. Erik Drenth Msc, meldt Universiteit Twente.
Burnout bestaat uit extreme uitputting, cynisme en afstand nemen tot het werk en verminderde persoonlijke bekwaamheid. Uit een review van internationale wetenschappelijke onderzoeken dat artsen met burnoutklachten een grotere kans hebben om onbedoelde medische fouten te maken.
Uit een eerder onderzoek van VvAA en Triple-i Human Capital bleek al dat slechts één op de vijf zorgprofessionals elke dag vol bezieling aan de slag gaat en dat het burnoutrisico substantieel was. Dit vervolgonderzoek leverde het beeld op dat ziekenhuizen niet over expliciet beleid beschikken met betrekking tot het burnoutrisico onder medisch specialisten. Er is beleid op aangrenzende gebieden en er is het overkoepelende kwaliteit- en veiligheidsbeleid, maar de risicoparagraaf van een willekeurig ziekenhuis gaat vooral over de risico’s van voorgenomen fusies, de implementatie van een nieuw elektronisch patiëntendossier, contracten met de zorgverzekeraar en de veranderingen in de zorgsector als gevolg van de politieke ontwikkelingen.
Gegeven de specifieke kenmerken en klachten bij burnout zou de werkomgeving een actieve rol moeten spelen in het signaleren en bespreekbaar maken van burnoutklachten. Binnen de werkomgeving in het ziekenhuis signaleren verpleegkundigen en assistenten als eerste mogelijke burnoutklachten bij jonge medisch specialisten, maar zij kunnen of durven hier geen actie op te ondernemen. Deze groep weet door het ontbreken van beleid niet hoe te handelen. Daarnaast vormt het verschil in positie, hiërarchie en status tussen artsen en niet-artsen vaak een te hoge drempel om als verpleegkundige of assistent feedback op mogelijke burnoutklachten te geven. Het is belangrijk om te erkennen dat burnout onder (jonge) medisch specialisten voorkomt. Daar ligt een belangrijke rol en voorbeeldfunctie voor het stafbestuur, ondersteund door de raad van bestuur van het ziekenhuis. Maar ook op politiek niveau is aandacht voor dit thema nodig, om ervoor te zorgen dat er meer ruimte ontstaat in het werksysteem om tijdig een time-out te kunnen nemen of de werkdruk te verlichten.
©Nationale Zorggids
