Sinds 1 januari 2014 is de leeftijd waarop alcohol mag worden verkocht aan jongeren verhoogd naar 18 jaar. Ook mogen minderjarigen sinds die datum geen alcohol bij zich hebben op voor publiek toegankelijke plaatsen. Met deze verhoging van de leeftijdsgrens neemt de overheid jongeren in bescherming tegen de risico’s van alcoholgebruik. Er was echter ook twijfel: zouden minderjarigen door de wetswijziging (als alternatief voor alcohol) niet vaker drugs gaan gebruiken? Om deze vraag te beantwoorden heeft het Trimbos-instituut afgelopen jaar diverse prevalentieonderzoeken naast elkaar gelegd. Daarnaast zijn zowel experts als jongeren gevraagd naar hun ideeën hierover.

Op basis van de prevalentiecijfers luidt het antwoord: nee, de prevalentie van drugsgebruik onder 16- en 17-jarigen is na de ophoging van de alcoholleeftijd niet gestegen. Meer precies, het cannabisgebruik is gedaald en het gebruik van andere middelen is stabiel gebleven onder deze leeftijdsgroep. Er is op basis van de gebruikte prevalentie-onderzoeken geen reden om aan te nemen dat de verhoging van de alcoholleeftijd een negatieve impact heeft gehad op het drugsgebruik onder minderjarigen, aldus Trimbos.

In dit onderzoek is ook de perceptie van experts en jongeren meegenomen. Vijftien van de 26 ondervraagde experts gaven aan wél het idee te hebben een stijging in drugsgebruik onder 16- en 17-jarigen te zien. Zeven van hen legden een verband met de leeftijdsverhoging voor alcohol. Er werden ook achttien jongeren geïnterviewd om, aan de hand van vijf hypothesen, na te gaan in hoeverre het voor minderjarigen logisch zou zijn om drugs te gebruiken omdat ze geen alcohol meer mogen kopen. Uit de gesprekken met de jongeren kwamen geen aanwijzingen naar voren waaruit duidelijk blijkt dat het een logische stap is voor jongeren om in plaats van alcohol drugs te gebruiken.

Het Trimbos-instituut acht het, alle data overwegende, niet aannemelijk dat de verhoging van de leeftijdsgrens voor alcohol op landelijk niveau geleid heeft tot een stijging van drugsgebruik onder 16- en 17-jarigen. Wel wordt geadviseerd om de ontwikkelingen ten aanzien van het drugsgebruik door minderjarigen te monitoren.

Door: Redactie Nationale Zorggids