Rechters in ontuchtzaken maken onvoldoende duidelijk hoe ze tot hun straffen komen. De rechter noemt allerlei factoren in zijn strafmotivering, maar vermeldt er vaak niet bij hóe deze factoren leiden tot de op te leggen straf. Dat meldt Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen.
“Als de rechter bijvoorbeeld ingaat op de jonge leeftijd van het slachtoffer, betekent dit dan voor de dader een langere straf? Dit wordt vaak niet duidelijk”, aldus Nationaal Rapporteur Corinne Dettmeijer. Naast meer helderheid in de strafmotivering is ook meer uniformiteit in de strafoplegging nodig. Voor zowel daders als voor slachtoffers moet het begrijpelijk zijn waarom een straf wordt opgelegd. Dettmeijer pleit voor een landelijk kader voor straftoemeting in ontuchtzaken.
De rechter veroordeelt jaarlijks ruim driehonderd daders voor het plegen van hands-on ontucht met een kind. Het gaat hierbij om zedendelicten waarbij sprake is van fysiek contact tussen dader en slachtoffer zonder dat daarbij geweld of dwang wordt uitgeoefend. Op het plegen van ontucht met een kind staan maximum gevangenisstraffen van zes tot twaalf jaar. Uit het vandaag gepubliceerde onderzoek van Nationaal Rapporteur Corinne Dettmeijer blijkt dat deze strafmaxima in de praktijk bij lange na niet worden opgelegd.
Er is geen patroon te ontdekken in de factoren die de rechter noemt in zijn strafmotivering. Ook is vaak onduidelijk hoe zwaar deze factoren wegen, en of bepaalde factoren voor een lichtere of juist zwaardere straf zorgen. Dit biedt weinig houvast voor de dader, voor het slachtoffer en de maatschappij. Met een landelijk kader voor straftoemeting worden straffen transparant en begrijpelijk, en daardoor beter voorspelbaar.
Het onderzoek laat ook zien dat vier factoren statistisch gezien van grote invloed zijn op de duur van de gevangenisstraf. De rechter legt een langere straf op als het OM een langere straf eist, als er minimaal één slachtoffer jonger dan twaalf jaar misbruikt is, als minimaal één van de slachtoffers een jongen is, en als er tijdens het misbruik sprake is van binnendringen met een geslachtsdeel. Opmerkelijk is dat enkele factoren tegen de verwachting in géén rol spelen bij de hoogte van de straf. Een eerdere veroordeling of misbruik door iemand waarbij het kind in de zorg is, heeft geen invloed op de straf.
Door: Redactie Nationale Zorggids
