“Dementie en stemmen is een lastig onderwerp. Je stem uitbrengen is persoonsgebonden. Iemand moet dus in staat zijn zelfstandig te bepalen op wie hij wil stemmen. En wanneer ben je daartoe niet meer in staat door dementie? Waar is de grens? Het is een grijs gebied”, zegt een woordvoerder van de Kiesraad, een adviescollege dat zich bezighoudt met de technische kanten van het stemmen en het stemrecht.

Hoe verpleeghuizen dit exact regelen is niet bekend, zegt brancheorganisatie ActiZ. Verpleeghuizen mogen namelijk zelf kiezen hoe zij omgaan met de stempas van hun bewoners. Sommige verpleeghuizen leggen de setmpas in het postbakje van de bewoner. Patiënten met Alzheimer en lichamelijke klachten mogen iemand meenemen in het stemhokje. Echter is dat niet toegestaan bij ouderen met puur verstandelijke problemen. Een oplossing is het overdragen van de volmacht aan een gemachtigde, maar de keuze hiervoor ligt bij de kiezer zelf.

Wat het complex maakt is dat het niet de bedoeling is dat een naaste met volmacht kiest wat zijn demente familielid zou kiezen. Zodra de volmacht is overgedragen, zou de stem niet meer moeten afhangen van de voorkeur van de originele kiezer, zegt de Kiesraad. Wie een dement familielied heeft met een uitgesproken politieke voorkeur, hoeft niet voor die partij te kiezen als hij de volmacht heeft. 

Door: Redactie Nationale Zorggids